NAV چیست؟

ارزش خالص دارایی یا NAV چیست ؟
NAV مخفف کلمه انگلیسی ( Net Asset Value) به معنای ارزش خالص دارایی است. به عبارتی دیگر NAV نشان دهنده کل خالص ارزش دارایی های یک شرکت و یا صندوق سرمایه گذاری است. این شاخص معیاری استاندارد شده قلمداد می شود که می توان از آن به منظور انجام مقایسه عملکرد شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری استفاده کرد. به عبارت دیگر ارزش دارایی های خالص، شاخصی در بورس اوراق بهادار است که برای ارزش یابی و برآورد ارزش ذاتی دارایی های شرکت ها و صندوق های سرمایه گذاری، استفاده می شود.
ارزش خالص دارایی (NAV) چگونه محاسبه می شود؟
ارزش خالص دارایی، ارزش خالص یک صندوق یا شرکت را نشان می دهد و بر اساس کل دارایی های مجموعه و کل بدهی های آن محاسبه می شود. بدین ترتیب که ارزش کل دارایی ها منهای کل بدهی های آن مجموعه، برابر است با ارزش خالص دارایی ها یا NAV آن مجموعه.
NAV = بدهی ها - ارزش کل دارایی ها
ارزش خالص دارایی به ازای هر سهم (NAVPS) چگونه محاسبه می شود؟
جهت ارزش یابی هر واحد صندوق یا سهام شرکت سرمایه گذاری، باید خالص ارزش دارایی به ازای هر سهم (Net Asset Value Per Share) را محاسبه کنیم که از فرمول زیر استفاده میکنیم.
سایر روش ها برای محاسبه ارزش خالص دارایی (NAV)
روش اول:
NAV = ارزش افزوده سرمایه گذاری ها + بهای تمام شده حقوق صاحبان سهام
روش دوم:
NAV = ارزش روز بدهی ها- (مجموع ارزش روز دارایی های جاری + ارزش روز سرمایه گذاری ها + ارزش روز دارایی های جاری)
روش سوم:
NAV = ارزش افزوده دارایی های غیرجاری + سرمایه در گردش خالص + ارزش افزوده سرمایه گذاری ها
محاسبه NAV در صندوق های سرمایه گذاری
بخشی از دارایی های صندوق های سرمایه گذاری به سهام شرکت ها اختصاص یافته که با نوسان روزانه سهام، افزایش یا کاهش می یابند. علاوه بر این، سود سهام تقسیم شده توسط شرکت ها نیز به منابع صندوق اضافه شده و ارزش دارایی های آن و به طبع آن، ارزش واحدهای خریداری شده را افزایش می دهد.
ارزش خالص هر واحد صندوق در انتهای هر روز و بر اساس قیمت پایانی دارایی های آن محاسبه و از طریق سایت اختصاصی صندوق گزارش می شود.
همان طور که اشاره شد اگر بدهی های صندوق که شامل بدهی به کارگزاری ها بابت خرید سهام و بدهی به ارکان صندوق می شود را از دارایی های صندوق کم کنیم، ارزش خالص کل دارایی های صندوق به دست می آید. حال اگر حاصل را بر تعداد کل واحدهای صندوق (واحدهای سرمایه گذاری نزد سرمایه گذاران) تقسیم کنیم، ارزش خالص هر واحد یا NAV هر واحد صندوق به دست می آید. بدین ترتیب NAV صندوق، ارزش سهام هر سهم صندوق را نشان می دهد که باعث می شود معاملات در صندوق سهام آسان تر شود و هم چنین معیاری مهم در جهت تصمیم گیری مناسب در انتخاب صندوق سرمایه گذاری محسوب شود.
NAV صدور چیست؟
به مبلغی که سرمایه گذاران برای خرید واحدهای جدید صندوق پرداخت می کنند، NAV صدور گفته می شود و اندکی بیش تر از ارزش خالص هر واحد (NAV هر واحد) است. این تفاوت به این دلیل است که مدیر صندوق در خرید اوراق بهادار جدید باید هزینه ای را بابت کارمزد پرداخت کند و برای اینکه این کارمزد به سرمایه گذاران قدیمی تحمیل نشود، از سرمایه گذاران جدید دریافت می شود.
نکته:
ارزش خالص دارایی های هر روز یک صندوق سرمایه گذاری در پایان روز معاملاتی بعد از آن محاسبه می شود.
NAV ابطال چیست؟
چنانچه سرمایه گذاری به پول نقد نیاز داشته باشد و قصد فروش واحدهایش را کند، قیمت واحدها به صورت NAV ابطال محاسبه می شود. قیمت هر واحد در زمان ابطال با فرض کسر هزینه های مربوط به معاملات از بهای فروش دارایی های سبد، تعیین می شود و مبنای خالص پرداخت به شخص قرار می گیرد؛ یعنی هزینه کارمزد معاملات فروش، در نظر گرفته می شود و از ارزش خالص هر واحد کسر می گردد. بدین ترتیب NAV ابطال معمولاً کمتر یا مساوی NAV هر واحد است.
بنابراین قیمت صدور و ابطال واحدها نیز بر اساس NAV تعیین شده و همسو با تغییرات آن نوسان می کند. در نهایت سود یا زیان هر سرمایه گذار از محل تغییر ارزش واحدهای صندوق مشخص می شود.
نکته:
NAV صدور و ابطال یک واحد سرمایه گذاری بر اساس ارزش خالص دارایی های آن صندوق در روز کاری پس از اعلام درخواست است. NAV صدور و ابطال یک واحد سرمایه گذاری از یک صندوق معین در یک روز مشخص باهم برابر نیستند.
NAV یا خالص ارزش داراییهای یک شرکت چیست؟
یکی از بزرگترین دغدغههای افراد برای شروع یک سرمایه گذاری روی سهام این است که سهم شرکتی که قصد خرید آن را دارند ارزش سرمایه گذاری دارد یا خیر. میدانیم چنانچه بازار در شرایط آرام و بیرمقی قرار گیرد شرکتهایی که قیمت آنها از ارزش ذاتی خودش بالاتر باشد بسیار پر ریسک خواهند بود. با توجه به اوضاع بنیادی یک شرکت افراد متوجه ارزشمندی یک شرکت خواهند شد.
از طرفی دامنه اطلاعاتی برای شرکتهای تولیدی و سرمایه گذاری متفاوت است. درنتیجه اگر قصد دارید شرکتی را بررسی کنید باید با فاکتورهای مختلف تحلیل بنیادی آشنا باشید. چراکه فاکتورهای تحلیل یک شرکت تولیدی با سرمایه گذاری متفاوت است. در ادامه قصد داریم با معرفی نسبت ارزش خالص دارایی یک شرکت یا همان نسبت NAV قیمت حال حاضر یک شرکت سرمایه گذاری یا هلدینگ را دقیقتر بررسی کنیم.
مقدمهای بر نسبت خالص ارزش دارایی یک شرکت
اگر مدتزمان کمی در بازار بورس فعالیت داشته باشید، میدانید که شرکتها ازنظر نوع فعالیت به سه دسته تولیدی، خدماتی، سرمایه گذاری تقسیمبندی میشوند. شرکتهای تولیدی طبق اساسنامه خود محصولات مشخصی را در هرماه تولید و به فروش میرسانند.
شرکتهای خدماتی که عمدتاً در صنعت رایانه میتوان آنها را جستجو کرد ایدهای را در قالب یک خدمت به بازار عرضه کردهاند. و درنهایت شرکتهای سرمایه گذاری با توجه به حجم عظیمی از سرمایه و پول، آنها را بر روی دارایی هایی نظیر سهام، پروژههای مختلف و… مورد سرمایه گذاری قرار دادهاند. تا در انتهای دوره بابت آن سرمایه گذاری سودی را کسب نمایند.
راه و روشهای گوناگونی وجود دارد که با آنها میتوان ارزش ذاتی یک سهم را در بازار سنجید. درنهایت تصمیم گرفت که آن شرکت ارزش سرمایه گذاری را دارد یا خرید آن پر ریسک است؟
میخواهیم در ادامه با معرفی یکی از کاربردیترین نسبتهای ارزشگذاری یعنی نسبت NAV، ارزش واقعی هر سهم سرمایه گذاری را بسنجیم.
عوامل گوناگونی در خریدوفروش یک سهم در بازار تأثیرگذار است. اما اگر بخواهیم اعتقاد بزرگترین سرمایهگذاران دنیا مانند وارن بافت NAV چیست؟ را مرجع خود قرار دهیم، متوجه میشویم که قیمت نهایی یک شرکت درنهایت به سمت ارزش واقعی آن سوق پیدا میکند.
اگر ریزشها و مدتزمان رسیدن قیمت سهم به ارزش واقعی آن برای شما بسیار سخت و طاقت فرساست، باید به دنبال بهینهسازی استراتژی خود در راستای روحیات و احساساتتان بروید.
برای درک بیشتر ارزش واقعی یک سهم به این مثال توجه کنید. ارزش ذاتی یک سهم دارویی طبق آخرین وضعیت دارایی هایش پنج هزار ریال میباشد. اما در حال حاضر این شرکت دارویی در بازار باقیمت ۱۰ هزار ریال مورد معامله قرار میگیرد. ورود به چنین شرکتی در حال حاضر بسیار پر ریسک خواهد بود. چراکه این فاصله قیمتی با ارزش ذاتی از عواملی ناشی شده است که عرضه و تقاضا درنهایت متوجه اشتباه خود خواهد شد.
ارزش خالص دارایی ها چیست؟
پیدا کردن جواب دقیق و واضح برای محاسبه نسبت NAV در منابع مختلف چندان راه آسانی نیست. جواب این نسبت نیاز به محاسباتی دارد. قصد داریم از معرفی آن شروع کنیم.
NAV یا اصطلاحاً Net Asset Value، ارزش خالص دارایی های یک شرکت سرمایه گذاری میباشد.
همانطور که در مقدمه مقاله گفته شد شرکتهای سرمایه گذاری باهدف کسب سود و زیان، سرمایه نقد خود را در شرکتهای بورسی و غیر بورسی مورد سرمایه گذاری قرار میدهند. اساسنامه هر شرکت سرمایه گذاری در سایت کدال مشخص میکند که جزییات فعالیت آن به چه صورت است. به تصویر زیر دقت کنید.
اما اصلیترین آمار و اطلاعاتی که برای محاسبه این نسبت نیاز داریم صورتوضعیت پرتفوی یک شرکت سرمایه گذاری خواهد بود. آنهم بهصورت مستمر در سایت کدال و صفحه اختصاصی آن شرکت در سایت مدیریت فناوری بورس تهران منتشر میشود.
پرتفویهای یک شرکت سرمایه گذاری
پرتفوی یا پرتفولیو اصطلاحاً به سبد دارایی یک فرد یا یک شرکت گفته میشود. پیشتر بیان شد شرکتهای سرمایه گذاری باهدفی پرتفوی تشکیل میدهند. اما این پرتفوی به دو بخش داخل بورس و خارج از بورس تقسیمبندی میشود.
پرتفوی داخل بورس برای چنین شرکتهایی، لیست سرمایه گذاری هایی میباشد که به تفکیک هر صنعت و با مقدار مشخص(بهای تمامشده) در شرکتهای دیگر بورسی انجام داده است و در انتهای هرماه ارزش روزی دارد.
نقطه مقابل پرتفوی بورسی یک شرکت، بهواقع پرتفوی غیر بورسی آن میباشد. به بیانی دیگر فهرستی از سرمایه گذاری هایی که در پروژه و شرکتهای غیر بورسی انجامشده است. که آنهم بهای تمامشده دارد. اما به دلیل محدودیتهای موجود ارزش روز چنین سرمایه گذاری هایی مشخص نیست. تحلیلگر میبایست برای محاسبه آن تجربی و نسبی عمل کند.
نحوه محاسبه NAV یا خالص ارزش دارایی
اصطلاح NAV پیشتر توضیح داده شد. اما به بیانی دیگر میخواهیم با این نسبت متوجه شویم ارزش روز دارایی هایی که متعلق به سهامداران است چقدر میباشد. فرمول زیر نحوه محاسبه آن را بیان میکند.
در این بخش قصد داریم با استفاده از صورتوضعیت پرتفوی سرمایه گذاری هر شرکت، ارزش روز دارایی های آن را محاسبه کنیم. چراکه در صورتهای مالی عددی که بهعنوان جمع دارایی ها قیدشده است مربوط به ابتدای دوره (سالهای قبل) است. مگر اینکه شرکت از محل تجدید ارزیابی دارایی ها اقدام به افزایش سرمایه کرده باشد.
بخشی از این دارایی ها مانند موجودی مواد و کالا، وجه نقد، زمین و ساختمان عملاً در اختیار شرکت و سهامداران است.
شرکتهای سرمایه گذاری عمدتاً فعالیت آنها در دو گروه داخل بورس و خارج از بورس تقسیمبندی میشود. هریک از این سرمایه گذاریها شامل بهای تمامشده و ارزش روز میباشد. که کار تحلیلگر را تا حد زیادی برای محاسبه ارزش ذاتی شرکت باز گذاشته است. تنها نقطه تاریک این نسبت به دست آوردن ارزش روز سرمایه گذاری های خارج از بورس شرکت میباشد.
ابتدا نیاز است ارزش روز سرمایه گذاری های انجامشده را در صورتوضعیت پرتفوی شرکت به دست آورید. سپس عدد حاصله را از بهای تمامشده آنها کسر نمایید. سپس نتیجه را با حقوق صاحبان سهام جمع نمایید.
این عدد برای شرکت وبوعلی برابر ۲۴،۵۹۲،۵۱۷ میلیون ریال میباشد. این عدد را به ریال تبدیل و سپس طبق فرمولی که در بالا گفته شد محاسبات را تکمیل نمایید. نتیجه بهدستآمده برابر ۸۱۲۰ ریال، به عبارتی خالص ارزش دارایی های این شرکت به ازای هر سهم است.
قیمت حال حاضر شرکت وبوعلی در بازار ۶۳۰۰ ریال میباشد. این با ارزش ذاتی خود اختلاف حدوداً ۲۰ درصدی دارد. خرید چنین سهمی ریسک بالایی ندارد. اما سرمایهگذار بهتر است به دنبال شناسایی سهامی باشد که اختلاف حداقل ۳۰درصدی بین ارزش ذاتی آن و قیمت روزش وجود دارد.
نتیجهگیری
با استفاده از این نسبت میتوانید سهامی که در میانمدت جایگاه بهتری ازنظر نسبت خالص ارزش دارایی ها برای سرمایه گذاری نسبت به شرکتهای دیگر آن صنعت دارند شناسایی کنید. توجه داشته باشید از نسبت NAV بیشتر برای شرکتهای سرمایه گذاری استفاده میشود و بهتر است برای شرکتهای تولیدی و خدماتی از نسبتهای مالی دیگر بهره ببرید.
خالص ارزش دارایی یا NAV چیست؟
NAV چیست و چه کاربردی دارد؟ برای انجام یک سرمایهگذاری موفق در بازار سهام همواره میبایست به تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی سهام پرداخت و در صورتی که قیمت روز سهام کمتر از ارزش ذاتی سهام بود، آنگاه میتوان اقدام به خرید سهام نمود. یکی از انواع شرکتهای موجود در بازار سرمایه ایران شرکتهای سرمایهگذاری میباشند.
از آنجایی که عمده داراییهای شرکتهای سرمایهگذاری، سهام و داراییهای مالی است میتوان از اصطلاحی تحت عنوان NAV جهت محاسبه ارزش ذاتی این سهام استفاده نماییم. با توجه به اینکه سرمایه گذاران زیادی به خصوص تازه واردهای عرصه بورس و تحلیل بنیادی از ما در خصوص ارزشگذاری سهام شرکتهای سرمایه گذاری سوال می پرسند و می گویند روش NAV چیست ما در این مقاله به تبیین مفهوم NAV در شرکتهای سرمایهگذاری میپردازیم تا از این دریچه بتوانیم درک مفاهیم حاکم در تحلیل بنیادی این دست از شرکتهای سرمایهگذاری را ملموستر نماییم.
ماهیت شرکتهای سرمایهگذاری
بر اساس نوع فعالیت شرکتهای فعال در بورس میتوان آنها را به چند دسته تقسیم کرد: شرکتهای تولیدی، خدماتی، قراردادی و پیمانکاری و شرکتهای سرمایهگذاری. البته عمده شرکتها در دسته تولیدی و سرمایهگذاری قرار میگیرند. شرکتهای سرمایهگذاری همانطور که از نام آنها پیداست با هدف سرمایهگذاری در شرکتهای بورسی و غیر بورسی تأسیس میشوند و بر دو نوع میباشند: اول شرکتهایی که هدف آنها از سرمایهگذاری صرفاً کسب سود از محل فروش سهام است. این دسته از شرکت هم عمدتاً به صورت کنترلی اقدام به خرید سهام شرکتهای زیرمجموعه نمیکنند و عمده سبد سهامشان را سهامی با درصدهای کمتر از یک درصد تشکیل میدهند. دوم شرکتهای سرمایهگذاری هستند که هدفشان سرمایهگذاری به صورت کنترلی از طریق مالکیت مستقیم و یا غیرمستقیم توسط شرکتهای زیرمجموعه آن است که به آنها هلدینگ سرمایه گذاری می گویند. در حالت اخیر برای مثال شرکت سرمایهگذاری مالکیت ۳۵ درصد یک شرکت را به دست میگیرد و از طریق یک شرکت غیر بورسی که مالکیت ۱۰۰ درصد آن را دارد، مالکیت ۲۵ درصد دیگر آن را نیز در اختیار میگیرد. در نتیجه در مجموع مالکیت ۶۰ درصد آن شرکت در اختیار شرکت سرمایهگذاری بوده و به اصطلاح سهامدار عمده آن بوده و مالکیت کنترلی آن شرکت را در دست گرفته است.
برای اینکه متوجه بشویم هدف یک شرکت سرمایهگذاری کدامیک از حالات فوق است باید به اساسنامه شرکت رجوع کرد، با این وجود در ابتدای یادداشتهای همراه صورتهای مالی نیز میتوان آن را رؤیت کرد.
یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی
تصویر فوق بخشی از اطلاعات موجود در یادداشتهای همراه صورتهای مالی شرکت سرمایهگذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین با نماد تاپیکو است. همانطور که در تصویر مشخص شده است هدف این شرکت سرمایهگذاری کنترلی در سهام شرکتهای دیگر است. این دسته از شرکتها در سبد سهام خود عموماً دارای چندین سهم با مالکیت بیش از ۵۰ درصد میباشند. همچنین این شرکتها در رشد و توسعه شرکتهای تولیدی و زیرمجموعه خود نقش اصلی را ایفا میکنند.
سبد سرمایهگذاری شرکت سرمایهگذاری نفت و گاز
در تصویر فوق بخشی از سبد سرمایهگذاری شرکت سرمایهگذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین را مشاهده میفرمایید. همانطور که مشخص شده است این شرکت مالکیت ۵۰ درصدی چندین شرکت را در اختیار دارد که این موضوع متناسب با اهداف تعریفشده در اساسنامه شرکت است. این گزارش در کدال تحت عنوان صورت وضعیت پرتفوی ماهیانه برای شرکت های سرمایه گذاری وجود دارد.
NAV چیست و چگونه محاسبه می شود؟
Net Asset Value که به اختصار از آن به NAV یاد میگردد به خالص ارزش داراییهای یک شرکت سرمایهگذاری اشاره دارد. در واقع به ما این موضوع را نشان میدهد که ارزش روز آنچه متعلق به سهامداران است چند ریال است و این موضوع اصلیترین مبحث در امر سرمایهگذاری است.
فرمول محاسبه NAV چیست ؟
فرمول محاسبه NAV
همانطور که در فرمول بالا مشاهده میکنید از ارزش روز داراییها و بدهیها یاد شده است. برای این موضوع توضیحاتی را در ادامه ارائه میکنیم تا به طور دقیق با مفاهیم آشنا بشوید.
معادله اصلی حسابداری که در ترازنامه شرکتها برقرار است به شرح زیر است:
جمع کل داراییها = جمع کل بدهیها + جمع حقوق صاحبان سهام
نمونه ای از ترازنامه یک شرکت
بنابراین ما در فرمول محاسبه خالص ارزش داراییهای هر سهم به دنبال محاسبه ارزش روز حقوق صاحبان سهام هستیم تا ببینیم بر اساس آنچه امروز روی داده، ارزش روز سرمایهگذاری شرکت و در نتیجه ارزش روز حقوق صاحبان سهام شرکت سرمایهگذاری چند ریال است.
علت استفاده از خالص ارزش دارایی (NAV) در شرکتهای سرمایهگذاری
همانطور که پیش از این نیز ذکر گردید شرکتهای سرمایهگذاری و تولیدی عمده شرکتهای بورسی را تشکیل میدهند به همین دلیل با استناد به صورتهای مالی این دو نوع شرکت به تبیین موضوع فوق میپردازیم. همانگونه که پیش از این ذکر شد معادله اصلی حسابداری از رابطه زیر تبعیت میکند:
جمع کل داراییها = جمع کل بدهیها + جمع حقوق صاحبان سهام
رابطه فوق به این معناست که داراییهای خریداریشده توسط شرکت یا متعلق به سهامداران است و یا طلبکاران. اما نکته حائز اهمیت این است که داراییهای گزارششده در ترازنامه دقیقه به چه مواردی اشاره میکند؟
به ترازنامه شرکت تولیدی کالسیمین توجه فرمایید:
ترازنامه شرکت تولیدی کالسیمین
همانطور که در تصویر فوق مشاهده میفرمایید از حدود ۱۰ هزار میلیارد ریال داراییهای این شرکت، حدود ۸ هزار میلیارد ریال آن را داراییهایی مانند موجودی کالا، دریافتنیهای تجاری و داراییهای ثابت مشهود( مانند زمین، ماشینآلات و تجهیزات و … ) شکل دادهاند. ترازنامه بر اساس اصول حسابداری تهیه میشود. یکی از اصول حسابداری اصل بهای تمام شده تاریخی است. بر طبق این اصل شرکتها مکلف هستند تا ارزش داراییهای خود را به قیمت زمان خرید خود ثبت کنند. بنابراین مثلاً شرکت کالسیمین یکی از زمینهای خود را در سال ۱۳۶۵ به قیمت ۱۰۰ میلیون ریال خریده است و در نتیجه ارزش این دارایی در دفاتر به مبلغ ۱۰۰ میلیون ریال ثبت شده است در حالی که در سال ۱۳۹۷ ارزش این زمین به ۳۰ میلیارد ریال افزایش پیدا کرده باشد. از آنجایی که برای بهروزرسانی اطلاعات ارزش زمین نیازمند حضور کارشناس دادگستری هستیم بنابراین هیچگاه این بهروزرسانی انجام نمیشود مگر در شرایط خاصی مانند افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها که در این حالت شرکت اقدامات مقتضی را انجام خواهد داد. بنابراین همانطور که مشاهده میفرمایید عملاً در شرکتهای تولیدی دسترسی به NAV کار غیرممکنی محسوب میشود و به همین دلیل ارزشگذاری در این شرکتها با برآورد سود خالص و استفاده از ضریب P/E ممکن میشود.
شرکت سرمایه گذاری چیست؟
به ترازنامه شرکت سرمایهگذاری اعتلای البرز نگاه کنید.
ترازنامه شرکت سرمایهگذاری اعتلای البرز
همانطور که در تصویر فوق مشاهده میفرمایید کل داراییهای شرکت که از مجموع داراییهای جاری و غیر جاری به دست میآید معادل ۱۲۲۵۴۳۴ میلیون ریال است که از این مقدار ۱۱۱۲۱۱۲ میلیون ریال معادل ۹۱ درصد آن مربوط به سرمایهگذاریهای شرکت است. از آنجایی که سرمایهگذاریهای شرکت را میتوان از طریق برآورد ارزش شرکت و یا تابلوی معاملات به دست آورد به همین دلیل میتوانیم از خالص ارزش داراییهای شرکت به عنوان ابزاری جهت محاسبه ارزش ذاتی شرکت استفاده کرد. بنابراین با محاسبه NAV تا حدود زیادی میتوان ارزش روز حقوق صاحبان سهام شرکتهای سرمایهگذاری را برآورد کرد.
جمع بندی
در مقاله «NAV چیست ؟» سعی بر آن شد تا مفهوم NAV برای شما تشریح گردد و از این دریچه الزام محاسبه آن برای شرکتهای سرمایهگذاری تشریح گردد. اما برای محاسبه خالص ارزش داراییهای هر سهم یک شرکت سرمایهگذاری بایستی ضمن در نظر گرفتن ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام، اثرات سودهای تقسیمی دریافتی، سود(زیان) ناشی از فروش سهام، ارزش افزوده ناشی از مالکیت سهام بورسی و غیربورسی و مفهومی به نام ذخیره کاهش ارزش سرمایهگذاریها لحاظ گردد.
اشتراک این مطلب
https://pishro-asak.com/wp-content/uploads/2020/08/what-is-net-asset-value.jpg 224 224 مجید قربانی https://pishro-asak.com/wp-content/uploads/2022/03/Pishro-Asak-Logo-v3.1-Optimized.png مجید قربانی 2020-08-07 18:00:27 2020-08-05 20:46:25 خالص ارزش دارایی یا NAV چیست؟
دیدگاه خود را ثبت کنید
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
دفتر مرکزی:
استان تهران، شهرستان شهریار، مجتمع تجاری اداری وائین شهریار، طبقه چهارم اداری، واحد 406
NAV چیست؟ ارزش خالص دارایی چگونه محاسبه می شود؟
ارزش خالص دارایی همان تغییرات ارزش داراییها در کنار سود تقسیمی آنهاست که بر بازده کل کسب شده از سبد داراییها تاثیرگذار است. خرید واحدهای صندوق به معنی سهیم شدن در داراییهای صندوق است. ارزش این داراییها نیز با توجه به شرایط بازار دائماً تغییر میکند. داراییهای هر صندوق روزانه ارزشگذاری میشود. اگر بدهیهای صندوق را که عموما شامل بدهی بابت خرید سهام به کارگزاریها و بدهی به ارکان صندوق میشود از آن کم کنیم، ارزش خالص داراییهای صندوق بدست میآید که با تقسیم آن بر تعداد واحدهای صندوق، میتوانیم ارزش خالص هر یک از واحدها یا NAV صندوق را بدست بیاوریم. قیمت صدور و ابطال واحدها نیز براساس NAV تعیین شده و همسو با تغییرات آن نوسان میکند. در نهایت سود یا زیان هر سرمایهگذار از محل تغییر ارزش واحدهای صندوق مشخص میشود.
NAV = Net Asset Value
فرمول محاسبه ارزش خالص دارایی :
ارزش خالص دارایی هر سهم = مجموع بدهی های صندوق – مجموع دارایی ها / تعداد واحدهای صندوق
انواع صندوق های سرمایه گذاری:
فراموش نکنید که NAV ملاکی برای ارزیابی کامل عملکرد یک صندوق سرمایهگذاری نیست و این کار باید با سنجش بازده و ریسک صندوق و مقایسه آن با شاخص بورس و دیگر صندوقهایی که ماهیت آنها مشابه صندوق مورد نظر است، صورت پذیرد تا منجر به یک تصمیم مناسب در انتخاب صندوق سرمایهگذاری مشترک شود.
- صندوق های زمین و ساختمان: این صندوق کمک قابل توجهی به بخش مسکن با انبوه سازی نموده است.
- صندوق های بازارگردانی: یکی از صندوق های موفق در کشور است. با استفاده از سرمایه، سرمایه گذارن به خرید و فروش اوراق بهادار می پردازد.
- صندوق های نیکوکاری: اصل سرمایه در این صندوق حفظ می شود، و به مشارکت و سرمایه گذاری در امور نیکوکاری می پردازد.
- صندوق طلا (در مقاله صندوق سرمایه گذاری طلا چیست؟ به طور کامل این نوع صندوق سرمایه گذاری را مورد بررسی قرار دادیم )
- صندوقهای با درآمد ثابت: دارای بازدهی معقول و حداقل ریسک است به دلیل سرمایه گذاری بر روی اوراق بهادار کم ریسک.
- صندوقهای سرمایهگذاری مختلط: بازدهی بالاتری نسبت به صندوق بادرآمد ثابت دارد و فقط نیمی از سرمایه خود را در اوراق بهادار کم ریسک سرمایه گذاری می کند.
محاسبه Net Asset Value شرکتهای سرمایه گذاری:
برای محاسبه خالص ارزش داراییهای هر سهم یک شرکت سرمایهگذاری باید با در نظر گرفتن ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام، اثرات سودهای تقسیمی دریافتی، سود(زیان) ناشی از فروش سهام، ارزش افزوده ناشی از مالکیت سهام بورسی و غیربورسی و مفهومی به نام ذخیره کاهش ارزش سرمایهگذاریها لحاظ گردد.
محاسبه ارزش خالص دارایی در تحلیل بنیادی:
از نظر حسابداری، کشف NAV آسان است، زیرا به لحاظ حسابداری حقوق صاحبان سهام معادل ارزش خالص داراییهای یک شرکت است. اما مساله اصلی این است که در برآورد تحلیلی NAV، این رقم نمیتواند انعکاس مناسبی از خالص ارزش داراییهای شرکت ارائه دهد که علت آن نیز به برخی محدودیتهای ترازنامه باز میگردد. در واقع در ترازنامه شرکتهای سرمایهگذاری، ارزش داراییها به بهای تمام شده گزارش میشوند، در حالی که بین ارزش روز این داراییها و مبلغ دفتری آنها تفاوت وجود دارد. عموما این تفاوت بین بهای تمامشده تاریخی و ارزش جاری داراییها بسیار زیاد بوده و باعث لطمه به سودمندی اطلاعات مربوط به داراییها در ترازنامه میشود. بنابراین، جهت محاسبه دقیق ارزش خالص داراییها در شرکتهای سرمایهگذاری لازم است که ارزش روز سرمایهگذاریهای انجام شده توسط این شرکتها کشف شود و سپس این رقم را با بهای تمام شده مندرج در ترازنامه مقایسه کرد و در صورتی که ارزش بازار بیشتر از بهای تمام شده باشد، این «مازاد ارزش نسبت به بهای تمام شده» باید در محاسبه خالص ارزش داراییها در نظر گرفته شود، زیرا در حقیقت این مازاد ارزش، به هنگام ارائه اطلاعات در بخش داراییها در ترازنامه پنهان مانده است. برآورد ارزش خالص داراییهای یک شرکت عبارت از مجموع حقوق صاحبان سهام و مازاد ارزش سرمایهگذاریها نسبت به بهای تمام شده است. روشن است برآورد NAV در زمانی که کلیه سرمایهگذاریها در سهام بورسی صورت گرفته باشد آسان است، اما پیچیدگی زمانی به وجود میآید که شرکت، سرمایهگذاریهایی در شرکتهای خارج از بورس داشته باشد. از آنجا که بازاری برای کشف ارزش جاری سرمایهگذاریها در شرکتهای غیربورسی وجود ندارد، تحلیلگر باید ارزش این سرمایهگذاریها را بر اساس اطلاعات مختلف برآورد نماید.
محاسبه NAV در اکسل:
اگر قصد محاسبه ارزش خالص دارایی صندوقی که در آن سرمایهگذاری کردهاید را با استفاده از اکسل دارید، باید مراحل زیر را انجام دهید:
با توجه به فرمول قبلی برای بدست آوردن مقدار صورت کسر باید مقدار مجموع بدهیهای صندوق را از مجموع NAV چیست؟ داراییها کسر کنید، اما سرمایهگذاران به این مقادیر دسترسی ندارند. حاصل کسر این دو مقدار از یکدیگر NAV کل صندوق است. مقدار NAV کل بصورت روزانه محاسبه و در سایت اختصاصی صندوقهای سرمایهگذاری گزارش میشود. پس مقدار صورت کسر برابر با مقدار NAV کل گزارش شده در سایت صندوقها است.
کل خالص ارزش داراییها = مجموع بدهیهای صندوق – مجموع NAV چیست؟ داراییها
برای بدست آوردن مخرج کسر باید تعداد کل واحدهای باطل شده صندوق تا امروز را از مقدار کل واحدهای صادر شده صندوق تا امروز کسر کنید. این مقادیر نیز در سایت اختصاصی صندوقها بصورت روزانه گزارش میشود.
تعداد واحدهای صندوق = تعداد واحدهای ابطال شده تا امروز – تعداد واحدهای صادر شده تا امروز
NAVصدور:
به پولی که سرمایه گذاران برای NAV چیست؟ خرید واحدهای جدید پرداخت میکنند، NAV صدور گفته میشود و اندکی بیشتر از ارزش خالص هر واحد (NAV هر واحد) است. این تفاوت به این دلیل است که مدیر صندوق در خرید اوراق بهادار جدید باید هزینهای را بابت کارمزد پرداخت کند و برای اینکه این کارمزد به سرمایهگذاران قدیمی تحمیل نشود، از سرمایهگذاران جدید دریافت میشود.
NAVابطال:
اگر سرمایهگذاری به پول نقد احتیاج داشته باشد و بخواهد واحدهایش را بفروشد، قیمت واحدها به صورت NAV ابطال محاسبه میشود. NAV ابطال با فرض کسر هزینههای مربوط به معاملات از بهای فروش داراییهای سبد تعیین میشود و مبنای خالص پرداخت به شخص قرار میگیرد. یعنی در NAV ابطال هزینه کارمزد معاملات فروش، در نظر گرفته میشود و از ارزش خالص هر واحد کسر میشود. بنابراین NAV ابطال معمولا کمتر یا مساوی NAV هر واحد است.
ناو (NAV) سهم چیست و چگونه محاسبه میشود؟
برای محاسبه ارزش سهام شرکتهای سرمایه گذاری فاکتوری وجود دارد به اسم ناو (NAV) یا Net Asset Value که بیانگر ارزش خالص داراییهای شرکت است و میتوان به وسیله آن، ارزش ذاتی سهام یک شرکت سرمایه گذاری را مشخص کرد. مفهوم ارزش برای سرمایهگذاران و فعالان بازار سرمایه اهمیت ویژهای دارد. برای تعیین ارزش سهام یک شرکت روشهای مختلفی وجود دارد که با توجه به نوع شرکت هر کدام از این روشها اهمیت و کاربرد خاص خود را دارند. برخی از روشهای تعیین ارزش سهام بر پایه سودآوری شرکت و برخی دیگر بر داراییهای شرکت تأکید دارند.
روشهای ارزش اسمی، ارزش دفتری و ارزش خالص داراییها از جمله روشهایی است که براساس داراییهای شرکت تعیین و محاسبه میشوند. در این مطلب به بررسی چگونگی محاسبه ناو شرکتهای سرمایه گذاری خواهیم پرداخت و به زبان ساده روش این کار را به شما آموزش خواهیم داد. بعد از مطالعه دقیق این مقاله، شما قادر خواهید بود ناو انواع شرکت های بورسی را بررسی کنید و دید بهتری در سرمایه گذاری خود بدست آورید. با ما همراه باشید.
توجه: مرحله نهایی محاسبه ناو در این مقاله آورده نشده است و باید برای مطالعه ادامه این بحث ایبوک آموزش تحلیل بنیادی گام به گام را خریداری کنید.
محاسبه ناو چه فایدهای دارد؟
اصولا هر چیزی در این جهان یک ارزش ذاتی دارد. این ارزش با قیمت بازار (قیمتی که عرضه و تقاضا مشخص میکند) متفاوت است. برای درک این موضوع به مثال زیر توجه کنید.
فرض کنید شما یک کارخانه تولید خودرو با تمامی تجهیزات و ماشین آلات دارید و میخواهید آنرا بفروشید. به نظر شما قیمت این کارخانه چگونه تعیین میشود؟ فرض کنید یک مشتری برای آن پیدا میشود و 100 میلیارد میخواد آن را بخرد و شما قبول میکنید ان را به این قیمت بفروشید. در این صورت قیمت بازار که عرضه و تقاضا آن را مشخص کرده است برای این کارخانه 100 میلیارد است. اما این قیمت احتمالا کمتر از ارزش ذاتی این کارخانه است. فرض کنید اگر تجهیزات کارخانه، ماشین آلات، سازه و زمین ان را به طور جدا گانه قیمت گذاری کنیم، ارزش ذاتی کارخانه 200 میلیارد باشد. بنابراین شما 50% ارزش ذاتی کارخانه، آن را به فروش رسانده اید.
این تفاوت در قیمت و ارزش ذاتی، در بازار سهام بسیار زیاد دیده میشود. اما علت این امر چیست؟ علت این است که شما با خریدن یک یا 1000 یا 1 میلیون سهم از یک شرکت، صاحب شرکت نخواهید شد و تنها به یکی از هزاران سهامدار شرکت تبدیل خواهید شد. بنابراین قیمت بازار هر سهم، قیمت بخش کوچکی از یم شرکت است نه همه آن. اگر شما بخواهید همه سهم های موجود در بازار را بخرید تا صاحب کل شرکت شوید، به علت تقاضای بالا قیمت آن به چندین برابر قیمت فعلی خواهد رسید. بنابراین قیمت سهم یک شرکت تنها قیمت تعداد کمی از سهام یک شرکت بورسی است. بنابراین معمولا در بورس قیمتی که سهام یک شرکت در بازار دارد بسیار کمتر از ارزش ذاتی آن شرکت است. قیمت ذاتی سهام یعنی ارزش ذاتی شرکت تقسیم بر تعداد کل سهام شرکت.
رابطه قیمت سهم و ناو آن
قیمت سهم اصولا رابطه ای با ناو سهم ندارد! به این معنی که هیچ رابطه ریاضی بین این دو قیمت وجود ندارد. اما به هر حال نمیتوان متصور بود که ناو یک سهم دو برابر شود و قیمت آن تغییر نکند. قانون نانوشته ای در بورس وجود دارد که قیمت یک سهم باید تقریبا 70% ناو آن سهم باشد. محاسبه ناو جایگاه مهمی در تحلیل بنیادی سهام شرکت های سرمایه گذاری دارد.
به طور کلی در تحلیل بنیادی محاسبه ناو سهم از اهمیت زیادی برخوردار است. اما چرا؟ اهمیت محاسبه ناو در این است که شما علاوه بر ارزیابی ریسک خرید سهم، میتوانید سهمهای جامانده از بازار را پیدا کنید. سهمهایی که به واسطه رشد پرتفوی بورسی خود ارزشمند شدهاند، اما کسی هنوز آنها را ندیده است.
ناو NAV چیست؟ فرمول محاسبه ناو
جدا از بحث سود سازی یک شرکت، محاسبه ارزش روز داراییهای یک شرکت میتواند ارزش ذاتی شرکت را برای ما مشخص کنید. نام NAV یا ارزش خالص دارایی یک شرکت شامل محاسبه ارزش تمامی دارایی های یک شرکت به ازای هر سهم میباشد. فرمول محاسبه ناو به صورت زیر است:
فرمول کلی محاسبه ناو
در واقع ناو یک شرکت مشخص کننده ارزش ذاتی سهام یک شرکت در لحظه است. ناو شرکت های مختلف باتوجه به سرمایه گذاری های آنها دائما در حال نوسان است.
ناو شرکتهای سرمایه گذاری
برای انجام یک سرمایهگذاری موفق در بازار سهام همواره میبایست به تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی سهام پرداخت و در صورتی که قیمت روز سهام کمتر از ارزش ذاتی سهام بود، آنگاه میتوان اقدام به خرید سهام نمود. البته این تنها یکی از استراتژی های معامله در بازار بورس است.
یکی از انواع شرکتهای موجود در بازار سرمایه ایران شرکتهای سرمایهگذاری میباشند. از آنجایی که عمده داراییهای شرکتهای سرمایهگذاری، سهام و داراییهای مالی است میتوان از محاسبه ناو جهت محاسبه ارزش ذاتی این سهام استفاده نماییم. بنابراین محاسبه ناو برای شرکتهای هولدینگ و سرمایه گذاری مفهومی کاربردی تر است. با توجه به اینکه سرمایه گذاران زیادی به خصوص تازه واردهای عرصه بورس به دنبال روش های تحلیل بنیادی هستند، ما به محاسبه ناو NAV در شرکتهای سرمایهگذاری میپردازیم تا از این دریچه بتوانیم درک مفاهیم حاکم در تحلیل بنیادی در این دست از شرکتهای سرمایهگذاری را بررسی کنیم.
عوامل مهم در محاسبه ناو یک شرکت سرمایه گذاری
همانطور که در فرمول بالا مشاهده میکنید، برای محاسبه ناو باید ارزش روز دارایی ها و بدهی های یک شرکت مورد بررسی قرار بگیرد. برای این منظور باید به صورت مالی و ترازنامه شرکت مراجعه کنید. در ترازنامه شرکت اطلاعاتی مثل ارزش سهامی که شرکت در بورس سرمایه گذاری کرده و همچنین سرمایه گذاری های خارج از بورس شرکت و تمامی دارایی ها، وام ها، سود و زیان و بدهی های شرکت وجود دارد.
آموزش محاسبه ناو NAV به صورت گام به گام
در این قسمت به آموزش گام به گام محاسبه ناو یک شرکت بورسی خواهیم پرداخت. در این آموزش برای مثال از صورت مالی نماد تاصیکو در آذر ماه 98 استفاده کرده ایم. با مطالعه دقیق این مراحل، شما قادر خواهید بود بدون داشتن دانش حسابداری و امور مالی، ناو سهام های هولدینگ و سرمایه گذاری در بورس را محاسبه کنید.
مرحله اول: مراجعه به سایت کدال
برای محاسبه ناو یک شرکت باید به صورت های مالی و ترازنامه شرکت دسترسی پیدا کنید. برای این منظور ابتدا باید به سایت کدال مراجعه کنید. در این سایت همه شرکت های بورسی گزارش های خود را در ان منتشر میکنند. فرض کنید میخواهیم ناو شرکت تاصیکو را محاسبه کنیم. برای این منظور به سایت کدال codal.ir رفته و نماد مورد نظر را در قسمت جستجوی اطلاعیه ها جستجو کنید.
مرحله دوم: پیدا کردن اطلاعیه ها
وقتی نمادی را در کدال جستجو کنید، همه اطلاعیههای منتشر شدهی آن شرکت بر حسب تاریخ برای شما نمایش داده میشود. شما برای محاسبه ناو نیاز به دو اطلاعیه دارید:
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
- آخرین گزارش فعالیت ماهانه دوره 1 ماهه
- آخرین وضعیت اطلاعات و صورت های میان دوره ای 3 ماهه یا 6 ماهه
در شکل زیر این اطلاعیه ها را برای نماد تاصیکو مشاهده میکنید.
مرحله سوم: دریافت اطلاعات
این اطلاعیه را باز کنید. با تصیور زیر رو برو میشوید. در سمت راست بالای صفحه، میتوانید صورت وضعیت پرتفوی شرکت را بر اساس موارد مختلفی تنظیم کنید، آنرا روی همان “صورت خلاصه سرمایه گذاریها به تفکیک صنعت” قرار دهید (به صورت پیش فرض روی همین گزینه است). در اطلاعیه ماهانه دوره ای 1 ماهه با اطلاعاتی مواجه میشود که شامل موارد زیادی است که توضیح هر کدام از آنها شما را گیج خواهد کرد. بنابراین اجازه بدهید به آن اطلاعاتی که نیاز داریم بپردازیم. در تصویر زیر شما میتوانید سرمایه ثبت شده شرکت، میزان سرمایه ثبت شده در بورس و سرمایه گذاری خارج از بورس شرکت تاصیکو را مشاهده کنید.
شما برای محاسبه ناو سهم، در این اطلاعیه تنها به همین سه عدد نیاز دارید:
1- سرمایه ثبت شده
سرمایه ثبت شده تاصیکو 20،000،000،000،000 معادل 20 هزار میلیارد ریال (2 هزار میلیارد تومان) است. هر عددی که در تصویر می بینید به میلیون ریال درج شده است یعنی باید 6 تا صفر جلوش بزارید.
اما سرمایه ثبت شده شرکت را اگر تقسیم بر 1000 کنید (قیمت اسمی هر سهم 1000 ریال است) تعداد کل سهام شرکت مشخص میشود. بنابراین تاصیکو دارای 20 میلیارد سهم است.
2- ارزش سرمایه گذاری بورسی
این عدد که در تصویر مشخص شده است، نشانگر کل ارزش میزان سرمایه گذاری تاصیکو در بورس است. در واقع کل سرمایه تاصیکو در بورس این مقدار است.
3- ارزش سرمایه گذاری خارج بورسی
این عدد که در تصویر هم مشخص شده است، نشانگر کل ارزش میزان سرمایه گذاری تاصیکو در شرکت های خارج از بورس است. شرکت هایی که هنوز وارد بورس نشده اند.
حال نگاهی به اطلاعیه آخرین وضعیت اطلاعات و صورت های میان دوره ای 3 ماهه یا 6 ماهه تاصیکو بیاندازید.
در این اطلاعیه تنها به یک عدد نیاز دارید و آن “جمع حقوق صاحبان سهم” است که در پایین صفحه وجود دارد. این عدد نشان دهندهی تفاضل دارایی ها و جمع بدهی های شرکت است.
مرحله چهارم: محاسبه ناو
با استفاده از این اطلاعات میتوانید ناو تاصیکو را محاسبه کنید. برای این منظور باید هر سه عدد بالا را جمع و بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنید. برای آگاهی از چگونگی این امر میتوانید کتاب الکترونکی تحلیل بنیادی سهم شناس NAV چیست؟ را تهیه کنید.
متن این مقاله بخشی از کتاب انتخاب یک سهم بر اساس تحلیل بنیادی سهم شناس بود که در بالا بنر مربوط به این کتاب را مشاهده کردید. در این کتاب، ما 2 روش انتخاب یک سهم را برای دو گروه بزرگ بورسی (سرمایه گذاری و تولیدی-خدماتی) بر اساس تحلیل بنیادی آموزش دادهایم. همانطور که در بالا مشاهده کردید، آموزش به صورت گام به گام و کاربردی میباشد. برای مطالعه ادامه این مطلب و آموزش روش دوم (برای انتخاب سهم از میان شرکتهای تولیدی-خدماتی) پیشنهاد میکنیم کتاب تحلیل بنیادی سهم شناس را تهیه بفرمایید. برای تهیه این کتاب همچنین میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
نتیجه گیری:
محاسبه ناو میتواند علاوه بر مشخص کردن ارزش ذاتی سهم، سهمهای جامانده را برای ما مشخص کند. پیدا کردن ناو یک سهم چندان ساده نیست. اما لزومی به محاسبه خیلی دقیق ناو وجود ندارد. در این مقاله ما یک روش گام به گام را توضیح داده ایم که میتوانید خیلی سریع ناو یک شرکت سرمایه گذاری پیدا کنید.
اگر با مفاهیم تحلیل بنیادی آشنا نیستید میتوانید مقالات زیر را مطالعه کنید: