بازار آپشن

معاملات آپشن سهام

معاملات آپشن سهام یا قرارداد اختیار خرید و اختیار فروش سهام در بورس ٬ ابزار مالی به‌طور عمده مبتنی بر یا مشتق از یک دارایی پایه هستند و به عبارتی ارزش آن‌ها برخاسته از ارزش دارایی دیگری است و به همین دلیل، ابزار مشتقه نیز نامیده ­می‌شوند. دارایی‌هایی که می‌توانند به‌عنوان دارایی پایه در این ابزار مورداستفاده قرار گیرد، عبارت‌اند از انواع سهام، ابزار بهرهایی و متأثر از نوسان‌های نرخ بهره، ابزار بازار مبادله‌های ارزی، انواع کالا، اعتبارهای مشخص و خاص و وام‌های خرد و کلان.

بورس اختیار معامله شیکاگو (CBOE)، به‌عنوان اولین بورس اختیار معامله در سال ۱۹۷۳ تأسیس شد. در اولین روز معاملات (۲۶ آوریل ۱۹۷۳)، تنها تعداد ۹۱۱ قرارداد بر روی ۱۶ سهم مبادله شد. پس از آن، چندین بورس سهام و تقریبا تمامی بورس­ های قراردادهای آتی (Futures) به استفاده از ابزار اختیار معامله اقدام کردند.

بورس شیکاگو در تمامی این سال‌ها رتبه اول را در حجم مبادلات به خود اختصاص داده است و با استقبال بی‌نظیر بازیگران بازار در سال ۲۰۰۶ با مبادله بیش از ۶۷۰ میلیون قرارداد اختیار معامله به ارزش ۱۵ تریلیون دلار و با رشد ۴۴% نسبت به سال قبل به بالاترین رکورد تاریخ خود رسیده است. در ابتدا در کارایی و میزان استقبال از این اوراق تردید وجود داشت، اما با بالا رفتن تقاضای سرمایه‌گذاری با استفاده از اوراق اختیار معامله، حجم معاملات این اوراق در دهه ۱۹۸۰، از حجم معاملات خود سهام پیشی گرفت که این واقعیت میزان پاسخگویی اختیار معامله نه‌تنها بر روی سهام بلکه بر روی کالاها و ارزها و بیش از ۹۰ شاخص مختلف ازجمله NASDAQ و S&P500 بازار تعریف شده است.

تعریف اختیار معامله

اختیار معامله، قراردادی است که به خریدار آن، اختیار و نه اجبار خرید یا فروش یک دارایی معین را در قیمت تعیین شده تا یک‌زمان مشخص اعطا می‌کند. از سوی دیگر فروشنده اختیار معامله اجبار دارد که تا پیش از انقضای مهلت آن، هر زمان که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشت، مفاد قرارداد را اجرا کرده و دارایی معین شده را در قیمت تعیین شده معامله کند.

این اوراق ازنظر نوع قرارداد بر دو نوع کلی تعریف شده‌اند: اختیار خرید (Call) و اختیار فروش (Put) و ازنظر نحوه اعمال نیز بر دو نوع کلی آمریکایی و اروپایی هستند.

اختیار معامله آمریکایی در هر زمان تا زمان سررسید قابل اجراست اما اختیار معامله اروپایی فقط در تاریخ انقضا اجرا پذیر است. به‌طور مثال، فرض کنید شما در پایان معاملات روز ۱۵ ژوئن سال ۲۰۰۷ میلادی ۱۰۰ سهم شرکت گوگل را با قیمت هر سهم ۵۰۵ دلار خریداری کرده‌اید. این سرمایه‌گذاری ۵۰۵ دلاری به‌طور بالقوه در ریسک کامل گوگل (از یک خبر کوچک تا ورشکستگی کامل) شما در معرض خطر از دست دادن ارزش سرمایه‌گذاری خود قرار می‌دهد.

به‌منظور پوشش ریسک این دارایی در برابر نوسانات نامطلوب بازار می‌توان از اختیار فروش (Put Option) استفاده کرد. از آنجا که هر قرارداد اختیار فروش طبق تعریف ۱۰۰ سهم را کنترل می‌کند، برای از بین بردن ریسک سرمایه‌گذاری مذکور لازم است ۱۰ قرارداد اختیار فروش (مثلا در قیمت تعیین شده ۴۹۰ و تا سه ماه آینده) خریداری نمود.

بدین معنی که با ادغام سرمایه‌گذاری اولیه خرید (۱۰۰۰ سهم گوگل) با خرید ۱۰ قرارداد اختیار فروش در قیمت ۴۹۰ دلار، شما تا سه ماهه آینده (زمان انقضای اوراق اختیار فروش) حق خواهید داشت سهام خود را در قیمت ۴۹۰ دلار به فروشنده این اوراق اختیار فروش، بفروشید.

با توجه به قیمت واقعی اختیار فروش سه ماهه گوگل در قیمت ۴۹۰ دلار در تاریخ یاد شده، خرید این ۱۰ قرارداد اختیار فروش، ۲۰۵۰۰ دلار (کمی بیش از ۴% کل سرمایه‌گذاری) برای شما هزینه در بر خواهد داشت. در صورت کاهش قیمت سهام گوگل به قیمتی کمتر از ۴۹۰ دلار (مثلا ۴۵۰ دلار) شما می‌توانید از این حق بهره برده و همچنان سهام خود را در قیمت تعیین‌شده ۴۹۰ دلار به فروش برسانید و در صورت افزایش قیمت سهام (مثلا ۵۴۰ دلار)، از حق خود گذشته و سهام را در قیمت بالاتر در بازار خواهید فروخت؛

بنابراین شما در این مثال با صرف هزینه‌ی در حد ۴% کل سرمایه‌گذاری تا انقضای مهلت اوراق اختیار فروش (سه ماه آینده) فارغ از هرگونه تغییر در بازار یا تغییر در شرکت گوگل از فروش سهام خود در قیمت ۴۹۰ دلار یا بالاتر مطمئن خواهید بود.

در همین مثال فرض کنید شخصی اعتقاد به سقوط اندک (مثلا ۱۰ درصد) قیمت سهام شرکت گوگل در آینده‌ای نزدیک دارد این شخص می‌تواند از قابلیت خاص اختیار معامله به نام اهرم مالی (Leverage) بهره برده و اقدام به خرید ۱۰ قرارداد سه ماهه اختیار فروش (Put) گوگل در قیمت ۴۹۰ بکند. به عبارتی این شخص بدون سرمایه‌گذاری عظیم در سهام گوگل، تنها بیمه این سرمایه‌گذاری را خریداری کرده است. خرید ۱۰ قرارداد اختیار معامله مذکور، به این شخص حق فروش ۱۰۰۰ سهم گوگل را در قیمت ۴۹۰ دلار تا سه ماه آینده، اعطا می‌کند با توجه به مثال قبل برای خرید این ۱۰ قرارداد ۲۰۵۰۰ دلار هزینه لازم است.

در صورت افت حدودا ۱۰ درصدی سهام گوگل به ۴۵۰ دلار، هر قرارداد اختیار فروش مذکور حداقل ۴۰۰۰ دلار در بازار ارزش پیدا خواهند کرد؛ زیرا هرکدام از آن‌ها به دارنده اجازه خواهند داد ۱۰۰ سهم گوگل را از بازار ۴۵۰ دلار خریداری و به قیمت تعیین شده ۴۹۰ دلار بفروشد. (۴۵۰ – ۴۹۰)*۱۰۰=۴۰۰۰ بنابراین این ۱۰ قرارداد کلا در بازار در قیمت ۴۰۰۰۰ دلار قابل فروش هستند و با توجه به قیمت خرید آن‌ها بازگشت سرمایه‌ای در حد ۱۰۰% ایجاد خواهند کرد.

اوارق اختیار معامله، کارکردهای فراوان و متنوع دیگری نیز در بازارهای ارز، کالا و قرارداد آتی دارند. کارکردهای متنوع اختیار معامله به‌منظور کنترل ریسک سرمایه‌گذاری یا کسب درآمد به عناوین یاد شده ختم نمی‌شوند و پرداختن به آن‌ها در حالت‌های مختلف بازار (صعودی، نزولی، مستقیم و یا پر نوسان) که به‌اصطلاح استراتژی‌های معاملات اختیار معامله نام دارند، به فرصت‌های جداگانه‌ای نیاز دارد.

یکی از ابزارهایی که در بورس تهران وجود دارد قرارداد اختیار معامله یا (option) سهام می باشد. اختیار معامله، قراردادی است که به خریدار آن، اختیار (و نه اجبار) خرید یا فروش یک دارایی معین را در بازار آپشن قیمت تعیین شده در یک زمان مشخص اعطا می‌کند. از سوی دیگر فروشنده اختیار معامله موظف است در تاریخ سررسید مفاد قرارداد را اجرا کرده و دارایی معین شده را در قیمت تعیین شده معامله کند.

هدف از راه اندازی قراردادهای اختیار معامله مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری، افزایش قدرت نقدشوندگی،تنوع بخشی و فراهم آوردن امکان برنامه‌ ریزی‌ های بلندمدت برای سرمایه‌گذاران در بورس است.

این سبک از معاملات جذابیت هایی دارد که حتما برای شما وسوسه انگیر خواهد بود. مثلا برای خرید سهام عادی شما کل مبلغ سهام را در زمان خرید پرداخت می کنید درحالی که در قرارداد اختیار معامله در ابتدا درصد بسیار کمی از کل مبلغ پرداخت می شود این یعنی شما از اهرم (Leverage) برخوردار هستید.یا مثلا دو طرفه بودن این نوع معاملات که باعث می شود شما بتوانید بر خلاف سهام عادی هم نقش خریدار داشته باشید و از افزایش قیمت ها متنفع شوید هم نقش فروشنده داشته باشید و از کاهش قیمت ها نفع ببرید.

اختیار خرید (Call Option)

قراردادهای اختیار خرید یا آپشن­های Call این حق را به خریدار می‌دهد که سهام مربوطه را خریداری نماید. این آپشن­ها در قیمت‌های اعمال متفاوت، منوط به قیمت سهام مربوطه موجود می‌باشند. تاریخ انقضای می‌تواند از یک ماه تا بیش از یک سال (Leaps option) تغییر کند. با توجه به بازار، ممکن است یک آپشن Call خریداری یا فروخته شود. اگر آپشن Call خریداری شود، خریدار این حق را داراست که سهام مربوطه را به قیمت اعمال تا تاریخ انقضا خریداری نماید.

مبلغ آپشن حداکثر ریسکی است که یک خریدار Call متحمل می‌شود. زمانی که قیمت سهام مربوطه به یک آپشن Call، بالاتر از قیمت اعمال می‌رسد، این آپشن سود ایجاد می‌نماید و در این زمان می‌توان Call را اجرا کرد یا آن را با فروش یک Call با قیمت اعمال و تاریخ انقضای مشابه جبران کرد. با اجرا کردن یک Call می‌توان ۱۰۰ سهم به ازای هر آپشن از سهام مربوطه با قیمت سهام مربوطه به قیمت بازار (بالاتر)، سودی برابر با اختلاف میان دو قیمت به دست آورد.

اگر آپشن Call فروخته شود، فروشنده حق خریداری سهام مربوطه را با قیمت اعمال به دارنده آپشن واگذار می‌کند. با فروش آپشن Call، مبلغ آپشن به‌عنوان سود محدود به‌حساب معاملاتی واریز می‌شود. این سود در صورتی که آپشن بدون ارزش منقضی شود در حساب حفظ خواهد شد. لذا جهت سودآور بودن فروش آپشن Call، بایستی که قیمت سهام مربوطه پایین‌تر از قیمت اعمال باقی بماند. اگر قیمت سهام مربوطه از قیمت اعمال آپشن بالاتر رود، دارنده آپشن می‌تواند که آن را اجرا نماید.

در این صورت دارنده آپشن حق خریداری ۱۰۰ سهم به ازای هر آپشن از سهام مربوطه را به قیمت اعمال آپشن داراست. این بدان معنی است که فروشنده بایستی سهام مربوطه را به قیمت کنونی بازار خریداری نموده و با قیمت پایین‌تر اعمال آپشن به دارنده آپشن بفروشد، بنابراین اختلاف قیمت اعمال و قیمت بازار سهام ضرر شناسایی می‌شود. لذا حداکثر ریسک در این مورد نامحدود است و به این دلیل که فروش آپشن Call به‌صورت محافظت نشده با ریسک بسیار بالایی دارد.

حالتی را در نظر بگیرید که سرمایه‌گذار تصمیم می‌گیرد که اختیار خرید (از نوع اروپایی) ۱۰۰ سهم شرکت “الف” را با قیمت توافقی ۱۰۰۰۰ ریال بابت هر سهم، خریداری کند. فرض کنید قیمت جاری سهم مزبور ۹۸۰۰ ریال، تاریخ انقضای قرارداد چهار ماه و قیمت قرارداد اختیار معامله بابت هر سهم ۵۰۰ ریال است؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه – برای خرید قرارداد – ۵۰۰۰۰ ریال است. اگر قیمت سهم در تاریخ انقضای قرارداد کمتر از ۱۰۰۰۰ ریال باشد، مسلم است سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا نمی‌گذارد چون خریدن سهمی که قیمت روز آن کمتر از ۱۰۰۰۰ ریال است با قیمت توافقی ۱۰۰۰۰ ریال بخردانه نیست.

در این وضعیت سرمایه‌گذار میزان سرمایه‌گذاری اولیۀ خود (۵۰۰۰۰ ریال) را از دست می‌دهد؛ اما اگر قیمت سهم در تاریخ سررسید بیشتر از ۱۰۰۰۰ ریال باشد، سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا می‌گذارد. فرض کنید قیمت سهم به ۱۱۵۰۰ ریال برسد. با اجرای قرارداد سرمایه‌گذار می‌تواند ۱۰۰ سهم را با قیمت هر واحد ۱۰۰۰۰ ریال خریداری کند. اگر او در همان زمان سهم خود را در بازار به فروش برساند مبلغ ۱۵۰۰۰۰ ریال (۱۵۰۰ ریال بابت هر سهم) – بدون در نظر گرفتن هزینه‌های معاملاتی – سود می‌کند. با در نظر گرفتن هزینۀ اولیۀ خرید قرارداد اختیار معامله سود خالص سرمایه‌گذار ۱۰۰۰۰۰ ریال است. این مثال در جدول زیر به‌طور خلاصه ارائه شده است.

اختیار فروش (Put Option)

اختیار فروش یا آپشن­های Put این حق را به خریدار می‌دهد که سهم مربوطه را با قیمت اعمال و تا سومین جمعه از ماه انقضا به فروش برساند؛ مانند آپشن­ های Call، آپشن Put در قیمت‌های اعمال متفاوت بسته به قیمت سهام مربوطه و با تاریخ‌های انقضای مختلف در بازار موجود می‌باشند. تاریخ انقضا می‌تواند از یک ماه تا بیش از یک سال تغییر کند. اگر آپشن Put خریداری شود خریدار این حق را داراست که سهام مربوطه ر با قیمت اعمال تا تاریخ انقضا به فروش برساند. مبلغ پرداختی برای هر آپشن حداکثر ریسکی است که یک آپشن Put متحمل می‌شود.

حداکثر سود محدود به زمانی است که قیمت سهام به صفر می‌رسد. با سقوط قیمت سهام، آپشن Put از دو طریق می‌تواند سودآوری داشته باشد. با اجرا کردن یک آپشن فروش، می‌توان ۱۰۰ سهم به ازای هر آپشن به فروش رسانید. سهام با قیمت بالاتر بازار فروخته شده و سپس جهت خارج شدن از معامله، سهام با قیمت پایین‌تر خریداری می‌شود. دومین روش، جبران کردن آپشن است. با افت قیمت سهام، مبلغ آپشن افزایش خواهد یافت و با دریافت سود می‌تواند فروش رود، ارزش آپشن فروش کاهش خواهد یافت؛ بنابراین می‌توان با تحمل ضرر آن را به فروش رسانید یا اجازه داد که آپشن بدون ارزش منقضی شود.

با فروش آپشن فروشنده آپشن فروش، حق فروش سهام مربوطه را به قیمت اعمال به دارنده آپشن واگذار می‌کند. در بیشتر موارد، پیش‌بینی می‌شود که فروش آپشن Put فروخته شده بدون ارزش منقضی خواهد شد و می‌توان صرف ریسک را حفظ نمود. مبلغ دریافتی برای هر آپشن حداکثر میزان سودی است که با فروش آپشن Put، می‌توان به دست آورد. با افت قیمت سهام مربوطه، دارنده آپشن Put خواهد توانست که آپشن را اجرا نماید؛ بنابراین فروشنده آپشن متعهد خواهد بود که ۱۰۰ سهم از سهام مربوطه را به ازای هر آپشن به قیمت اعمال از دارنده آپشن خریداری نماید. میزان ضرری که فروشنده آپشن متحمل خواهد شد بستگی به میزان افت قیمت سهام دارد.بازار آپشن

سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که قرارداد اختیار فروش (از نوع اروپایی) ۱۰۰ سهم شرکت “الف” را با قیمت توافقی ۷۰۰۰ ریال خریداری می‌کند. فرض کنید که قیمت جاری سهم مزبور ۶۵۰۰ ریال، تاریخ انقضای قرارداد سه ماه بعد و قیمت قرارداد برای هر سهم ۷۰۰ ریال باشد؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه (برای خرید قرارداد) ۷۰۰۰۰ ریال است. چون قرارداد اروپایی است، فقط در زمان انقضا قابل اجراست و در صورتی­که قیمت در آن زمان کمتر از ۷۰۰۰ ریال باشد اجرا می‌شود.

فرض کنید قیمت سهم شرکت “الف” در تاریخ انقضا ۵۵۰۰ ریال باشد، سرمایه‌گذار می‌تواند بر اساس قرارداد ۱۰۰ سهم را با این قیمت بخرد و با قیمت ۷۰۰۰ ریال بفروشد و ۱۵۰۰۰۰ ریال (۱۵۰۰ ریال برای هر سهم) سود به دست آورد. اگر ۷۰۰۰۰ ریال سرمایه‌گذاری اولیه را از این مبلغ کم کنیم. سود خالص سرمایه‌گذار ۸۰۰۰۰ ریال خواهد بود. در این راهبرد نیز تضمینی وجود ندارد که سرمایه‌گذار سود کند. اگر قیمت کالا در زمان انقضا، بیشتر از ۷۰۰۰ ریال باشد، قرارداد اختیار فروش ارزش ندارد و سرمایه‌گذار مبلغ ۷۰۰۰۰ ریال سرمایه‌گذاری اولیه را از دست می‌دهد. این مثال در جدول زیر خلاصه شده است.

چگونه از آپشن استفاده کنیم؟

آپشن­ها می‌توانند به طرق مختلفی برای کسب سود در بازارهای صعودی و نزولی مورداستفاده قرار گیرند. اصلی‌ترین استراتژی، استفاده از آپشن­های Put و Call به‌عنوان سرمایه کوچک و کسب سود بر اساس حرکت بازار است. همچنین آپشن­ها می‌توانند به‌عنوان بیمه به‌صورت مختلف در سناریوهای معاملاتی مورداستفاده واقع شوند. قابلیت چندگانه فوق‌العاده آپشن، تاثیر بسیار بزرگی در بازار نسبت به سرمایه‌گذاری‌های قدیمی داشته است.

آموزش بازار آپشن | اختیار معامله

دوره آموزش بازار آپشن | آموزش قراردادهای اختیار معامله

کالج تی‌بورس | معامله‌گری به سبک جهانی

وجود ابزارهای مشتقه در هر بازاری همیشه برای معامله گران حرفه‌ای آن بازار از جذابیت بالایی برخوردار بوده است. یکی از آن ابزارهای مشتقه که قرار است با ما بیشتر آن را بشناسید، قراردادهای اختیار معامله یا اصطلاحاً آپشن است.

آپشن یا قراردادهای اختیار معامله یکی از ابزارهای مشتقه هر بازاری است که بر پایه‌یک دارایی پایه مانند سهام ایجادشده است. و درواقع ارزش آن از دارایی پایه تأثیر می‌گیرد. دلایل عمده‌ای وجود دارد که این بازار نوپا را در ایران برای معامله گران جذاب کرده است. یکی از آن دلایل این است که اگر دارایی پایه را سهم ایران‌خودرو در نظر بگیریم، در بازار اوراق بهادار شما فقط با رشد قیمت سهم ایران‌خودرو می‌توانید کسب سود کنید و عملاً ریزش آن برای شما کاملاً تهدید خواهد بود اما با شناخت معاملات آپشن می‌توانید از ریزش آن دارایی پایه نیز کسب سود کنید.

معرفی دوره آموزش بازار آپشن | مهندس بهروز باقری

آموزش صفر تا صد

6 جلسه آموزشی

24 ساعت آموزش

توضیحات دوره آموزش آپشن | آموزش قراردادهای اختیار معامله

وجود ابزارهای مشتقه در هر بازاری همیشه برای معامله گران حرفه‌ای آن بازار از جذابیت بالایی برخوردار بوده است. یکی از آن ابزارهای مشتقه که قرار است با ما بیشتر آن را بشناسید، قراردادهای اختیار معامله یا اصطلاحاً آپشن است.

آپشن یا قراردادهای اختیار معامله یکی از ابزارهای مشتقه هر بازاری است که بر پایه‌یک دارایی پایه مانند سهام ایجادشده است. و درواقع ارزش آن از دارایی پایه تأثیر می‌گیرد. دلایل عمده‌ای وجود دارد که این بازار نوپا را در ایران برای معامله گران جذاب کرده است. یکی از آن دلایل این است که اگر دارایی پایه را سهم ایران‌خودرو در نظر بگیریم، در بازار اوراق بهادار شما فقط با رشد قیمت سهم ایران‌خودرو می‌توانید کسب سود کنید و عملاً ریزش آن برای شما کاملاً تهدید خواهد بود اما با شناخت معاملات آپشن می‌توانید از ریزش آن دارایی پایه نیز کسب سود کنید.

ما همواره در کالج تی‌بورس به دنبال ساده‌سازی مطالب هستیم، در این دوره نیز با آموزش جامع قراردادهای اختیار معامله به شکلی ساده و بازار آپشن کاربردی در تلاشیم تا امکان کسب سود از این بازار را برای شما فراهم کنیم. ضمناً تمام معامله گران فعال در بازار اوراق بهادار (سهام) می‌توانند در این بازار نیز فعالیت کنند.

از دیگر دلایل جذابیت این بازار این است که شما می‌توانید با استفاده از اهرم معاملاتی در قراردادهای خود ریسک را کنترل کنید، در کنار همه این دلایل پایین بودن هزینه‌های معاملاتی از دیگر نکات برجسته این بازار محسوب می‌شود.

آموزش بازار آپشن(اختیار خرید، اختیار فروش)

بخش اول: شناخت اصطلاحات و سازوکار انواع قرارداد آپشن
بخش دوم: تدوین استراتژی‌های معاملاتی
بخش سوم: مدیریت سرمایه و کنترل ریسک سبد

سرفصل‌های دوره آموزش آپشن | آموزش قراردادهای اختیار معامله

در کلاس های آموزش آپشن موارد زیر به شما آموزش داده خواهد شد تا بتوانید به راحتی معاملات خود را انجام دهید و از این بازار لذت ببرید.

معاملات آپشن یا اختیار معامله به زبان ساده

اگر به دنبال این هستید که از سرمایه‌گذاری در سهام، صندوق‌های مشترک یا اوراق بدهی در سبد سهام فراتر بروید، معاملات آپشن یا همان اختیار معامله می‌توانند گزینه مناسبی برای شما باشد.

معاملات آپشن گزینه‌های متنوعی را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند این در حالی است که سرمایه‌گذاری در اختیار معامله، ریسک بالایی دارد اما در عین حال هم می‌تواند سودآور باشد.

شاید شنیده باشید که می‌گویند، شروع سرمایه‌گذاری با اختیار معامله کاری دشوار است یا فقط برای سرمایه‌گذاران حرفه‌ای است. اما واقعیت این است که معاملات آپشن نوعی سرمایه‌گذاری است که تقریبا هر سرمایه‌گذار با کسب دانش مناسب می‌تواند آن را امتحان کند.

آیا علاقه‌مند هستید که در معاملات خرید و فروش آپشن شرکت کنید؟ در این مقاله از کارگزاری حافظ مروری بر معاملات آپشن خواهیم داشت و به اصل این روش چند منظوره برای سرمایه‌گذاری می‌پردازیم.

تاریخچه معاملات آپشن یا اختیار معامله در دنیا

گفته می‌شود قرارداد معاملات آپشن از قرن‌ها پیش در یونان بوستان بوده و حتی تاریخ حکایت از این دارد که اولین کسی که از آپشن استفاده کرده، فیلسوف یونانی تالس بوده است.

بورس اختیار معامله شیکاگو که یکی از مهمترین بورس‌های اختیار معامله دنیاست هم در سال 1973 تاسیس شده است.

معاملات آپشن چیست؟

معاملات آپشن می‌تواند پیچیده‌تر از آن‌چه که هست به نظر برسد. اگر به دنبال تعریف معاملات آپشن به زبان ساده هستید، شاید بتوان تعریف ساده معاملات آپشن را چیزی شبیه به این دانست:

معاملات آپشن یا معاملات اختیار معامله ابزاری است که به شما حق خرید یا فروش اوراق بهادار خاص را در یک تاریخ خاص و با قیمت مشخص می‌دهد.

به عبارتی، اختیار معامله قراردادی است که به دارایی زیربنایی دیگری مثل سهام یا اوراق بهادار دیگر وابسته است. قراردادهای اختیار معامله برای یک بازه زمانی مشخص که می‌تواند به اندازه یک روز یا چند ماه باشد، مناسب است.بازار آپشن

هنگام خرید یک اختیار معامله، شما حق دارید دارایی پایه را معامله کنید، اما موظف به انجام آن نیستید.

اگر شما سرمایه‌گذاری هستید که خودتان به صورت شخصی در معاملات آپشن دقیق می‌شوید و بر تصمیمات و معاملات تجاری خود کاملا کنترل دارید، دقت داشته باشید در معاملات آپشن این بدان معنا نیست که شما تنها هستید.

در بسیاری از جوامع معامله‌گران را گرد هم می‌آورند تا درباره موضوعاتی مانند چشم‌انداز فعلی بازار و استراتژی‌های معاملات آپشن بحث کنند.

انواع مختلف معاملات آپشن

برای تشکیل پایگاه دانش خود در اختیار معامله، ابتدا باید با انواع مختلف آپشن‌هایی که می‌توانید معامله کنید آشنا شوید. دو دسته اساسی از معاملات آپشن برای انتخاب عبارتند از اختیار خرید و اختیار فروش.

اختیار خرید (Call) چیست؟

اختیار خرید یا Call Option این حق را به شما می‌دهد که در مدت زمان معینی یک اوراق بهادار اساسی را با قیمت تعیین شده خریداری کنید. به قیمتی که پرداخت می‌کنید قیمت اعمال یا Strike Price می‌گویند. در این معاملات، تاریخ پایان اعمال اختیار خرید هم تاریخ انقضا نامیده می‌شود.

اختیار خرید می‌تواند به سبک آمریکایی یا اروپایی باشد. با گزینه‌های سبک آمریکایی می‌توانید دارایی اصلی را در هر زمان تا تاریخ انقضا خریداری کنید. اما گزینه‌های سبک اروپایی فقط به شما امکان می‌دهد دارایی را در تاریخ انقضا خریداری کنید.

اختیار فروش (put) چیست؟

اختیار فروش یا Put Option نقطه مقابل اختیار خرید است. در این معامله به جای داشتن حق خرید اوراق بهادار، یک حق فروش به شما تعقلق می‌گیرید که بتوانید آن را با قیمت اعمال تعیین شده بفروشید.

قراردادهای اختیار فروش نیز تاریخ انقضا دارند. همان قواعد سبک (یعنی آمریکایی یا اروپایی) برای زمانی که می‌توانید آنها را اعمال کنید، در این قراردادها هم اعمال می‌شود.

معاملات آپشن چگونه کار می‌کند؟

معاملات آپشن کاری است که می‌توانید از طریق یک حساب کارگزاری آنلاین انجام دهید. در نحوه معاملات اختیار معامله، در ادامه چند نکته مهم که باید بدانید بیان می‌شود.

قبل از معامله، چند نکته را باید در نظر بگیرید که عبارتند از:

• چقدر می‌خواهید سرمایه‌گذاری کنید؟
• برای چه بازه زمانی می‌خواهید سرمایه‌گذاری کنید؟
• تغییرات قیمت پیش‌بینی شده برای دارایی پایه چقدر است؟

اگر فکر می‌کنید قیمت دارایی اصلی قبل از تاریخ انقضا کاهش می‌یابد، فروش اختیار خرید می‌تواند منطقی باشد و برعکس. گزینه‌های مبتنی بر سهام، که بیشتر به عنوان «اختیار سهام» شناخته می‌شوند، معمولا یک پیشرو طبیعی برای معامله‌گران تازه وارد در معاملات اختیار است.

نحوه تعیین قیمت آپشن‌ها

قیمت آپشن را می‌توان با استفاده از مدل‌های مختلف محاسبه کرد. اما در اصل، قیمت معاملات آپشن بر دو چیز استوار است: ارزش ذاتی و ارزش زمانی.

ارزش ذاتی یک آپشن نشان‌دهنده پتانسیل سود آن بر اساس تفاوت بین قیمت اعمال و قیمت فعلی دارایی است، از ارزش زمانی برای سنجش چگونگی تاثیر نوسانات بر قیمت دارایی اساسی تا تاریخ انقضا استفاده می‌شود.

قیمت سهام، قیمت اعمال و تاریخ انقضا همه می‌توانند در قیمت‌گذاری آپشن‌ها موثر باشند. قیمت سهام و قیمت اعمال بر ارزش ذاتی تاثیر می‌گذارد، این در حالی است که تاریخ انقضا می‌تواند بر ارزش زمانی تاثیر بگذارد.

مزایا و خطرات معاملات آپشن

مانند سایر استراتژی‌های سرمایه‌گذاری، معاملات آپشن دارای مزایا و معایبی است و درک این مزایا و خطرات احتمالی برای جلوگیری از اشتباهات پرهزینه بسیار مهم است.

از نظر مزایا، معاملات آپشن می‌تواند انعطاف‌پذیری و نقدشوندگی داشته باشند. در مقایسه با سایر گزینه‌های سرمایه‌گذاری، در اختیار معامله ممکن است بتوانید با مقادیر کمتری هم سرمایه‌گذاری کنید.

از اختیار معامله می‌توان برای ایجاد حفاظت در برابر خطرات منفی و ایجاد تنوع در مجموعه سرمایه‌گذاری خود هم استفاده کنید و یک معامله‌گر گزینه‌های هوشمند می‌تواند بازده قابل توجهی را برای خود ایجاد کند.

از سوی دیگر، اختیار معامله می‌تواند بسیار خطرناک‌تر از خرید سهام، ETF یا اوراق قرضه باشد. پیش‌بینی تغییرات قیمت سهام می‌تواند مشکل باشد و اگر تحلیل شما درباره یک اوراق بهادار خاص اشتباه باشد، معاملات اختیار معامله می‌تواند شما را در معرض ضررهای جدی قرار دهد. به همین دلیل، مهم است که در نظر بگیرید که چگونه اختیار معامله را با اهداف کلی خود و تحمل ریسکتان مطابقت دهید.

نماد اختیار معامله در بورس

نماد اختیار معامله خرید در بورس حرف «ض» و نماد اختیار معامله فروش حرف «ط» می‌باشد که به ابتدای بخشی از نماد شرکت‌هایی که امکان اختیار خرید معامله دارند اضافه می‌شود.

از دی ماه 1395، اختیار معامله خرید صرفا برای شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان، ایران خودرو و شرکت صنایع مس ایران در نظر گرفته شد و اکنون امکان خرید اختیار معامله این سه شرکت وجود دارد.

اگر به نماد اختیار معامله خرید این سه شرکت دقت کنید در کنار نام نماد قیمت اعمال و تاریخ اعمال هم قرار دارد. از جمله نکات مهم در معاملات اختیار خرید این است که دامنه نوسان ندارند و اکنون اختیار خرید هر سهام شامل 10 هزار سهم در تاریخ اعمال می‌شود.

امکان انجام معاملات آپشن در کارگزاری حافظ

کارگزاری حافظ در طی سالیان فعالیتش همواره تلاش کرده، سبد خدمات کاملی در اختیار علاقه‌مندان به بازار سرمایه قرار دهد. در حال حاضر امکان انجام معاملات اختیار معامله سهام، شاخص سهام، اختیار معامله کالایی و قراردادهای آتی در کارگزاری حافظ فراهم شده است. برای آغاز معامله‌گری کافی است به یادداشت آموزش دریافت کد معاملات آپشن مراجعه کنید.

نتیجه گیری

معاملات آپشن یا اختیار معامله به صاحبان آنها اجازه می‌دهد تا تعداد مشخصی از سهام یک شرکت اصلی را با قیمت خاصی در تاریخ معینی بخرند یا بفروشند.

همان‌طور که گفته شده مزیت اصلی معاملات آپشن این است که به معامله‌گران حق خرید یا فروش سهام را برای کسری از قیمت بازار خود می‌دهد و این واقعیت که یک اختیار معامله شما را ملزم به معامله دارایی اصلی نمی‌کند بدین معناست که شما می‌توانید تنها در شرایط مطلوب بازار خرید یا فروش داشته باشید.

البته، معاملات آپشن بدون خطر و ریسک نیست به همین دلیل است که صرفا برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران باتجربه‌تر مناسب هستند چون اساسا انجام اختیار معامله معمولا به تحقیق و استفاده دقیق از استراتژی ریسک احتیاج دارند.

با این حال، اگر ملاحظات لازم صورت گیرد، قراردادهای آپشن می‌توانند وسیله‌ای بسیار موثر برای سودآوری از افزایش یا کاهش قیمت دارایی باشند. فقط همیشه آماده باشید تا حرکات سهام اختیاری خود را زیر نظر داشته باشید و در استفاده از آنها منضبط باشید.

بازار آپشن

بازار اختیار معامله ( آپشن)

اختیار معامله یا بازار آپشن، یک بازار دو طرفه است؛ به این معنا که معامله گران می توانند هم در بازار نزولی و هم در بازار صعودی سود کسب کنند.

در صفحه آموزش اختیار معامله بی نظیر چارت، آموزشهای کاملا رایگان در قالب ویدئو های آموزشی و مقاله به زبان کاملا ساده ارائه شده است.

قرارداد های اختیار معامله دارای جذابیت های بسیار زیادی برای معامله گران در بورس است؛ چراکه امکان تعدیل سود و زیان و مدیریت سرمایه را فراهم می کند. همچنین با به کارگیری فنون نوسان گیری در این بازار می توان سود های نا محدود کسب کرد.

اختیار معامله چیست؟ چگونه میتوان از بازار نزولی در بازار سهام ایران سود کسب کرد؟

برای آموزش اختیار معامله مطالب این صفحه را با دقت و به ترتیب مشاهده کنید و با ماهیت این بازار آشنا شوید.

بی نظیر چارت اعتقاد دارد بازار آپشن در ایران به دلیل نو پا بودن و وجود تعداد کمتر افراد حقیقی در بازار اختیار معامله، دارای آینده ای درخشان برای افرادی ست که زودتر از دیگران وارد این بازار می شوند؛ چرا که با ورود افراد بیشتر و ورود حجم معاملات سنگین سود این افراد بسیار بیشتر خواهد شد.

در این بخش ما به آموزش مقدماتی اختیار معامله ها خواهیم پرداخت و در دوره ی پیشرفته به آموزش بیش از 30 استراتژی بازار اختیار معامله و ارائه بهترین خدمات اختیار معامله نظیر دیده بان اختیار معامله مخصوص بازار آپشن خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید.

ضرایب پوشش ریسک و سبک های معاملات آپشن

رو تاثیر نرخ بهره و بازار آپشن سود نقدی درایی پایه بر پریمیوم را محاسبه میکند . از آنجا که در ماشین حساب ارزش گذاری این اعداد معمولا ثابت وارد میشود ، یعنی در ماشین حساب ارزش گذاری سایت TSE.IR نرخ بازدهی مورد انتظار معمولا 30 درصد وارد میشود و نسبت سود نقدی به قیمت دارایی پایه نیز همیشه صفر وارد میشود ، پس تاثیر گذاری این ضریب پوشش ریسک در قراردادهای اختیار معامله معمولا یکسان میباشد .

وگا چیست ؟

تاثیر افزایش یا کاهش نوسان پذیری دارایی پایه روی قیمت پریمیوم را با وگا محاسبه میکنند یعنی یک درصد افزایش یا کاهش در نوسان پذیری دارایی پایه چه مقدار بر قیمت پریمیوم تاثیر گذار خواهد بود ؟

نحوه محاسبه وگا :

عددی که ماشین حساب ارزش گذاری در سایت tse.ir در قسمت وگا نمایش میدهد این مفهوم را میرساند که به ازای هر یک درصد تغییر در نوسان پذیری سهم پایه ، چه میزان تغییر در قیمت پریمیوم اتفاق میافتد . برای مثال فرض کنید که قرارداد اختیار معامله ای را میخواهید در ماشین حساب ارزش گذاری سایت tse.ir ، ارزش گذاری کنید و اطلاعات این قرارداد به شرح زیر باشد

نوسان پذیری : 55 درصد قیمت پریمیوم : 890 ریال وگا : 1768

حال اگر بخواهیم نوسان پذیری 45 درصدی را محاسبه کنیم یعنی 10 درصد از نوسان پذیری کم کنیم و تاثیر آن را روی قیمت پریمیوم متوجه بشویم . ابتدا باید وگا را ضرب در 10 درصدی بکنیم که قرار است از نوسان پذیری دارایی پایه کم شود یعنی 1768 ضربدر 10درصد که جواب مساوی است با 176ریال . یعنی اگر 10 درصد از نوسان پذیری دارایی پایه کم شود، 176 ریال از قیمت پریمیوم کم خواهد شد یعنی قیمت از 890 تومان به 714 تومان کاهش خواهد داشت .

برای یادگیری بازار اختیار معامله در بورس ایران بصورت ویدئو و به زبان ساده وارد صفحه دوره جامع ناگفته های بازار اختیار معامله شوید و حرفه ای آموزش ببینید.

سبک های معاملاتی در بازار آپشن :

1 : نوسانگیری روزانه

این افراد چشم به خرید و فروش کوتاه مدت دوخته اند و به سود کم راضی هستند و در یک سود خود را از بازارآپشن کسب میکنند . این افراد در بازارهای پرنوسان اختیار معامله، قبول ریسک میکنند و البته روزانه قرارداد اختیار معامله خود را بررسی میکنند . گاهی این افراد بلافاصله بعد از خرید یک اختیار خرید با قیمت مد نظر خود سفارش فروش را میگذارند و منتظر کسب سود در کمتر از یک روز هستند و گاهی بالعکس یعنی بلافاصله بعد از فروش اختیار خرید خود اقدام به خرید آن با قیمت پایین تر میکنند و سود کسب میکنند .

2: معامله گران کوتاه مدت بر اساس روند

این افراد معمولا معامله های کمتر از یک ماهه دارند و نیازی به بررسی روزانه ندارند چرا که در انتخاب قرارداد اختیار معامله برای معامله ، مراحل چندگانه ( بررسی شاخص کل ، بررسی شاخص گروه ، بررسی دارایی پایه ، بدست آوردن قیمت منصفانه قرارداد و توجه به زمان باقی مانده تا سر رسید ) را مورد توجه قرار میدهند و بعد از آن وارد معامله میشوند . این افراد مسلط به تحلیل تکنیکال هستند و میتوانند با بازار آپشن تحلیل دقیق شاخص کل یا گروه یا دارایی پایه مد نظر خود ، مقاومت ها و حمایت ها را پیدا کنند و حتی برخی مسلط یه تحلیل زمانی تکنیکالی هم هستند و میدانند که این قرارداد تا چه زمانی و به چه اندازه ای سود خواهد کرد یا زیان خواهد کرد . این افراد معمولا استراتژی بازار آپشن های بازار آپشن را به صورت نسبی میشناسند و میتوانند از برخی از آنها استفاده کنند ( استراتژی های بازار آپشن بسیار متنوع و پیچیده است و نیاز به آموزش دارند تا بتوان از آنها به درستی استفاده کرد .)

3 : معامله گران بر اساس استراتژی های بازار آپشن

این افراد معمولا محافظه کار هستند و معامله های مطمئن و پرسود از ویژگی های این افراد است . این افراد معمولا دانش بالایی از ساختار بازار آپشن دارند و با شناخت کافی از استراژی ها اقدام به معاملات آپشن میکنند . توجه به عنصر زمان در معامله یکی از شاخصه های این افراد است به این معنی که میدانند هر چه زمان بیشتری به تاریخ سر رسید یک قرارداد اختیار معامله باقی باشد ارزش آن قرارداد بیشتر خواهد بود و از طرفی این افراد معمولا معاملات آپشن خود را اعمال میکنند یعنی تا تاریخ سر رسید صبر کرده و منتظر اعمال قرارداد اختیار معامله خود هستند پس افرادی بسیار صبورند .

انگیزه های ورود به بازار اختیار معامله :

1 نوسانگیری و کسب سود

2 آربیتراژگری : یعنی استفاده از نقدینگی برای کسب سود . مثلا فرض کنید که کسی اختیار معامله را با قیمت پریمیوم 200 تومان و قیمت اعمال 400تومان خریده است و الان که چند روزمانده تا تاریخ سر رسید این قرارداد .قیمت پریمیوم به 300 تومان رسیده است و قیمت دارایی پایه در بازار هم 800تومان میباشد ولی خریدار فاقد نقدینگی برای اعمال این قرارداد است و از طرفی نمیخواهد که مبلغ پرداختی به عنوان پریمیوم ( 200تومان) را از دست بدهد پس مجبور میشود که اقدام به فروش قرارداد خود قبل از تاریخ سر رسید بکند . حال کسی که آربیتراژگر باشد میتواند با خرید این قرارداد از
خریدار قبلی (خریدار فاقد نقدینگی ) ، و اعمال آن ، کسب سود کند . به این توضیح که او مثلا اگر این قرارداد را از خریدار فاقد نقدینگی 250 بخرد و 400 تومان قیمت اعمال را نیز پرداخت کند ، مجموع هزینه او برای این قرارداد به 650 تومان خواهد رسید در حالی که در بازار قیمت دارایی پایه 800 تومان است یعنی آربیتراژگر از این معامله 150 تومان در هر برگه سهم سود کسب خواهد کرد چیزی حدود 23 درصد در چند روز.

مواردی که در آربیتراژگری باید رعایت شود :

الف ) قیمت سر به سری معامله اختیار معامله در مقایسه با دارایی پایه منفی نباشد یعنی مجموع هزینه برای معامله اختیار معامله بیشتر از فروش آن در بازار سهام نباشد

ب) دارایی پایه صف فروش نباشد چرا که امکان دارد سودی که در خرید قرارداد اختیار کرده اید را در صف فروش دارایی پایه از دست بدهید .

3 بیمه سهام بازار سرمایه توسط معامله در بازار اختیار معامله

صفر تا صد ورود به بازار اختیار معامله را در چگونه وارد بازار اختیار معامله شویم؟ بیاموزید.

مواردی که نوسانگیر ها باید به آن توجه کنند و رعایت کنند :

1 حجم و تعداد معاملات باید بالا باشد .

2 نقد شوندگی بالای قراردادی که انتخاب میکنند برای معامله.

3 باید دنبال خرید به قیمت خوب باشید نه فروش به قیمت خوب به این معنی که قیمت منصفانه یک قرارداد را تشخیص دهید و سعی کنید کمتر از آن یا به قیمت منصفانه خرید کنید و نباید به هر قیمتی که شد وارد معامله شوید.

4 بررسی موارد 5 گانه قبل از ورود در یک معامله ( بررسی شاخص کل ، بررسی گروه ، بررسی سهم ، قیمت منصفانه و توجه به زمان باقی مانده تا سر رسید )

5 علم به تحلیل تکنیکال و شناسایی دقیق حمایت ها و مقاومت های یک قرارداد اختیار معامله

گروه بی نظیر

مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه تحلیلگر بازار مالی فارکس تحلیلگر ارشد سایت یار سرمایه برگزاری بیش از صد دوره آموزشی تحلیل بورس و فارکس عضو تیم icf_market تنها ارائه دهنده سبک ولوم تریدینگ به زبان فارسی در دنیا