اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟

اندیکاتور چیست؟ اندیکاتور عصای دست تریدرها

اندیکاتور ها ابزار کار سرمایه گذاران و تریدرهای ارز دیجیتال هستند. افرادی که با کسب و کار ارزهای دیجیتال آشنا هستند به خوبی می‌دانند که تحلیل تکنیکال تا چه اندازه اهمیت دارد. تحلیل تکنیکال در نگاه اول شاید کمی سخت به نظر برسد. اما در حقیقت هر کسی می‌تواند به یک تحلیلگر تکنیکال حرفه‌ای تبدیل شود. فقط باید اصول اولیه آنالیز و استفاده از ابزارهای آن را به خوبی بیاموزید.

اندیکاتورها یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند که یادگیری آن‌ها به شما کمک می‌کند تا به یک تریدر حرفه‌ای تبدیل شوید.

اندیکاتور مهم‌ترین ابزار تحلیل تکنیکال و عصای دست تریدرها

برای اینکه بدانید اندیکاتور چیست اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ و مفهوم آن را درک کنید بهتر است ابتدا با انواع تحلیل ارزهای دیجیتال آشنا شویم. هر سرمایه گذار یا تریدری که در بازار سهام یا ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کند، از دو نوع تحلیل برای پیش بینی آینده بهره می‌برد. تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال.

تحلیل فاندامنتال: در تحلیل فاندامنتال، تلاش می‌شود تا ارزش یک سهام را با بررسی رقبا، دارایی‌ها، اسناد، اخبار و مدارک مربوط به آن تشخیص داد.

تحلیل تکنیکال: در تحلیل تکنیکال، تریدرها سعی می‌کنند با بررسی قیمت و نمودارهای مرتبط با آن، روند قیمتی را تشخیص دهند و قیمت آینده یک سهام یا ارزدیجیتال را پیش بینی کنند.

در تحلیل تکنیکال برای اینکه بتوان آنالیز دقیق‌تری انجام داد و از سردرگمی جلوگیری کرد از ابزارهایی به نام اندیکاتور یا شاخص‌ها استفاده می‌شود. تحلیلگر تکنیکال به الگوها و نمودارها نگاه می‌کند سپس با به کارگیری اندیکاتورها بهترین فرصت‌ها را برای انجام معامله پیدا می‌کند. بنابراین در سیگنال یابی نیز کاربرد زیادی دارند. بگذارید نگاه دقیق‌تر و مفهومی‌تری به شاخص‌ها داشته باشیم.

اندیکاتور (indicator) چیست؟ با معنی اندیکاتور آشنا شوید

اندیکاتورها یا شاخص‌ها اساساً نشانگرهای محاسباتی هستد که بر اساس قیمت، حجم، میزان سود و سایر پارامترهای ریاضی بازار سهام یا ارزهای دیجیتال محاسبه می‌شوند. بنابراین در اکثر مواقع اندیکاتورها فرمول‌های ریاضی هستند. این شاخص‌ها اطلاعات مهمی را نشان می‌دهند و استفاده از آن‌ها برای صحت سنجی تحلیل‌ها الزامی است.

مشهورترین اندیکاتورها شامل شاخص مقاومت نسبی (RSI)، باندهای بولینگر و میانگین متحرک می‌شوند. این شاخص‌ها به طور گسترده در بازار سهام و ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند. با اینکه بیشتر کاربرد آن‌ها در تحلیل تکنیکال است، اما در تحلیل فاندامنتال نیز کاربرد دارند. برای مثال زمانی که می‌خواهید قیمت ریپل را تحلیل کنید، از اندیکاتور میانگین متحرک کمک می‌گیرید تا بفهمید قیمت در حال حاضر از میانگین ۲۰، ۵۰ یا ۱۰۰ روزه خود بالاتر یا پایین‌تر قرار دارد. این موضوع می‌تواند در تعیین روند صعودی یا نزولی قیمت به شما کمک کند.

کاربرد اندیکاتور چیست؟ اهمیت استفاده از اندیکاتور تکنیکال

اندیکاتورها یا شاخص‌های تکنیکال اگرچه تضمین کننده موفقیت معامله نیستند اما اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ به معامله گران رمز ارزها کمک می‌کنند تا به شکل بهتری دارایی‌های دیجیتال و بازار آن‌ها را ارزیابی کنند. از اندیکاتورها می‌توان برای شناسایی فرصت‌های ترید کوتاه مدت یا بلند مدت استفاده کرد. پیدا کردن روندها، تشخیص وضعیت فعلی، پیش بینی وضعیت آینده و استفاده برای سنجش صحت پیش بینی‌ها از دیگر کاربردهای اندیکاتور است.

اما اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ مهم‌ترین کاربرد اندیکاتورها، کمک به شناسایی سیگنال‌های خرید و فروش است. همین موضوع باعث شده این شاخص‌ها به مبنایی برای تحلیل تکنیکال تبدیل شوند. مثلاً اگر قصد خرید بیت کوین را دارید چگونه می‌توانید بهترین فرصت را برای ورود به بازار انتخاب کنید؟ با استفاده از اندیکاتور پیدا کردن یک فرصت خرید مناسب بسیار راحت‌تر خواهد شد. با این حال دقت کنید که این شاخص‌ها تنها یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند و برای موفقیت در بازار ارزهای دیجیتال کافی نخواهند.

چندنمونه از مهم‌ترین اندیکاتورهای ارزهای دیجیتال

بعضی از اندیکاتورها و شاخص‌ها به لطف پیش بینی‌های دقیق و ساده بودن استفاده از آن‌ها، جذابیت زیادی برای تریدرها و سرمایه گذاران دارند. در این جا با مهم‌ترین و پرکابردترین اندیکاتورهای ارزدیجیتال آشنا می‌شویم:

شاخص مقاومت نسبی (RSI)؛ سیگنال مهم خرید یا فروش

اندیکاتور RSI، یک شاخص متحرک است که بین ۰ تا ۱۰۰ در نوسان است. این شاخص سرعت و جهت حرکت قیمت را اندازه گیری می‌کند. شاخص مقاومت نسبی بیشتر از ۷۰ نشان دهنده خرید بیش از حد یک ارز دیجیتال است و به نوعی سیگنال فروش به حساب می‌آید. وقتی RSI به زیر ۳۰ می‌رسد، نشان دهنده این است که یک دارایی بیش از اندازه فروخته شده و حالا فرصت خرید آن مهیا شده است.

RSI معمولاً براساس داده‌های ۱۴ روز اخیر محاسبه می‌شود. در واقعی از RSI برای نمایش ساده وضعیت خرید یا فروش بیش از حد یک ارز دیجیتال استفاده می‌کنیم. برای مثال در هنگام پیش بینی قیمت دوج کوین در آینده اگر RSI به بالاتر از ۷۰ رسید، می‌توان انتظار داشت به زودی شاهد کاهش قیمت خواهیم بود.

اندیکاتور باندهای بولینگر؛ مشخص کردن میزان نوسان ارز دیجیتال

باند بولینگر از دو خط(باند) روی نمودار تشکیل شده است که نوسانات قیمت را در داخل و اطراف آن نشان می‌دهد. باند بولینگر می‌تواند در درک این که آیا سهام در حال رشد است یا خیر یا حتی نوسان کافی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد، به شما کمک کند. انقباض باند به معنای کاهش نوسانات و گسترش آن به معنای افزایش نوسان است. علاوه براین نزدیک شدن خط قیمت به خط بالا (باند بالا) نشان دهنده اشباع بازار از خریداران است. در مقابل نزدیک شدن خط قیمت به باند پایین نشان دهنده اشباع بازار از فروشندگان است.

میانگین متحرک ساده؛ یک شاخص ساده و کاربردی

اندیکاتور میانگین متحرک ساده، قیمت یک دارایی را در طول زمان نشان می‌دهد. برای محاسبه میانگین متحرک کافی است تا قیمت‌های پایانی را با هم جمع کرده و بر تعداد روزهای دوره مد نظر تقسیم کنیم. تریدرها با استفاده از این اندیکاتور می‌توانند ایجاد روندهای جدید و فرصت‌های ناشی از آن را شناسایی کنند. برای مثال بالاتر رفتن یک میانگین متحرک کوتاه مدت به بالاتر از یک میانگین متحرک بلند مدت نشان دهنده روند صعودی است. به این سیگنال تقاطع طلایی گفته می‌شود.

اندیکاتور MACD؛ میانگین محترک واگرایی/همگرایی

کاربردهای میانگین متحرک ساده بسیار بیشتر از آن است که به نظر می‌آید. اندیکاتور MACD یا میانگین متحرک واگرایی/همگرایی رابطه بین دو میانگین متحرک قیمت یک دارایی را نشان می‌دهد. از این اندیکاتور نیز به صورت گسترده برای پیدا کردن سیگنال‌های خرید و فروش استفاده می‌کنند.

اندیکاتور مومنتوم (Momentum)؛ شناسایی سرعت حرکت قیمت

اندیکاتور مومنتوم برای شناسایی سرعت حرکت قیمت طراحی شده است. این اندیکاتور ، جزء اندیکاتورهای پیشرو می‌باشد. نحوه محاسبه مومنتوم به این صورت است که قیمت فعلی پایانی سهم را با قیمت پایانی n دوره قبل سهم مقایسه می‌کند. منظور از n دوره بازه زمانی است که توسط تحلیلگر انتخاب می‌شود.

انواع اندیکاتورها؛ آشنایی با اندیکاتور متقدم و متأخر

اندیکاتور متقدم (Leading indicator) شرایط آینده و اندیکاتور متأخر (Lagging indictor) شرایط فعلی یک کسب و کار یا دارایی را ارزیابی می‌کنند. بنابراین تحلیلگران می‌توانند با استفاده از آن‌ها براساس نیاز خود، پیش بینی‌های دقیق‌تری به دست آورند.

اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ پیش بینی آینده با اندیکاتور متقدم

شاخص متقدم یا پیشرو در مورد روندهایی که هنوز به وجود نیامده اند به ما اطلاعات می‌دهند. این اندیکاتورها جلوتر از وضعیت فعلی حرکت می‌کنند و برای تحلیل‌های کوتاه مدت یا میان مدت مناسب هستند. برای مثال زمانی که در حال تحلیل اتریوم کلاسیک هستیم، شاخص‌های متقدم به اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ ما می گویند وضعیت این ارز دیجیتال محبوب در آینده چگونه خواهد بود و چه زمانی فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری در آن به وجود می‌آید.

اندیکاتور متأخر (Lagging indicator) چیست؟ بررسی وضعیت فعلی یک دارایی

اندیکاتور متأخر برای شناسایی روندهای فعلی استفاده می‌شوند. با استفاده از این اندیکاتورها می‌توان سیگنال‌هایی را نمایان می‌کنند که در حال حاضر وجود دارند اما ممکن است متوجه آن‌ها نشده باشیم. از آنجایی که روندهای مرتبط با اندیکاتور متأخر قبلاً ایجاد شده‌اند و دیتاهای آن مربوط به قبل است معمولاً برای تحلیل‌های بلند مدت مناسب هستند. در تحلیل قیمت بیت کوین کش، اندیکاتور Lagging به ما می‌گوید روند فعلی قیمت چگونه است و الان در چه وضعیتی برای خرید و فروش قرار داد.

اندیکاتورهای تصادفی، نوع سوم اندیکاتورها

به جز اندیکاتورهای متقدم و متأخر دسته سومی از اندیکاتورها وجود دارند که به آن‌ها اندیکاتور تصادفی (Coincident indicators) می گویند. این اندیکاتورها به اندازه دو دسته قبلی معروف نیستند اما در جایگاه خود می‌توانند اهمیت زیادی داشته باشند. اندیکاتورهای تصادفی در واقع هم متأخر هستند هم پیشرو و در می‌توانند برای بررسی روند فعلی و آینده مورد استفاده قرار بگیرند.

مثال‌هایی از اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیل تکنیکال

در اینجا با چند مثال مهم با کاربردهای اندیکاتور متقدم و متأخر در تحلیل تکنیکال آشنا می‌شویم.

مهم‌ترین اندیکاتورهای متقدم و پیشرو

هر اندیکاتوری که روندی را که در حال حاضر وجود ندارد و ممکن است در آینده رخ دهد را پیش بینی می‌کند در درسته اندیکاتورهای متقدم قرار می‌گیرد. موارد زیر محبوب‌ترین اندیکاتورهای پیشرو در بازار ارزهای دیجیتال هستند:

• اندیکاتور RSI
• استوکاستیک (نوسان ساز تصادفی)
• اندیکاتور ویلیامز
• اندیکاتور حجم تعادل (OBV)

این اندیکاتورها معمولاً به صورت مجزا از نمودار قیمتی بررسی می‌شوند. استفاده از این اندیکاتورها در کنار بررسی و آنالیز اطلاعات مهم دیگر مانند مارکت کپ که نشان دهنده ارزش یک بازار است، به ما کمک می‌کند تا با دید بهتری وارد بازار معاملات شویم.

مهم‌ترین اندیکاتورهای متأخر در بازار ارز دیجیتال

هر اندیکاتوری که روند فعلی را نمایان می‌کند و دید کلی در مورد اطلاعات گذشته بازار ارائه می‌کند به عنوان اندیکاتور متأخر شناخته می‌شود. البته این اندیکاتورها نیز در نهایت می‌توانند برای پیش بینی آینده مورد استفاده قرار بگیرند و همین موضوع تشخیص بین متأخر و متقدم بودن اندیکاتور را سخت می‌کند. در بین اندیکاتورهای مختلف سه شاخص زیر را می‌توان به عنوان محبوب‌ترین اندیکاتورهای متأخر معرفی کرد:

• میانگین متحرک
• اندیکاتور MACD
• باندهای بولینگر

اندیکاتورهای Lagging، با فیلتر کردن نویزها از حرکات کوتاه مدت بازار می‌توانند روندهای طولانی مدت را نمایان کنند. معمولاً این اندیکاتورها به شکل مستقیم روی نمودار قیمتی کشیده می‌شوند و به کمک می‌کنند اطلاعات بیشتری را از چارت اصلی استخراج کنیم. شناخت این اندیکاتورها و نحوه استفاده از آن‌ها به شما کمک می‌کند تا با قدرت اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ بیشتری وارد بازار ارز دیجیتال شوید و مانند حرفه‌ای‌ها ترید کنید.

آموزش کار با اندیکاتور مومنتوم

اندیکاتورها از جمله ابزارهای مورد استفاده تحلیلگران در بازار ارزهای دیجیتال می باشند که به دو دسته کلی تقسیم می شوند و شامل اندیکاتورهای روندی و نوسانگر نماها(اسیلاتور) می باشد. اندیکاتورهای روندی، بر روی نمودار قیمت سهم و اندیکاتور نوسانگر نماها، بر روی پنجره جداگانه ای در پایین نمودار قیمت قرار می گیرند. اندیکاتورها از نظر زمانی به دو دسته اندیکاتورهای پیشرو (Leading Or Oscillator) و اندیکاتورهای پیرو (Lagging Or Trend) تقسیم می شوند. در این مقاله قصد داریم در رابطه با نحوه کار با اندیکاتور مومنتوم و همچنین مزایا و کاربردهای آن صحبت کنیم.اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟

اندیکاتور مومنتوم چیست؟

در تحلیل تکنیکال انواع مختلفی اندیکاتور وجود دارد که شامل اندیکاتورهای روندی (Trend)، اندیکاتورهای مومنتوم یا نوسانگرها (Oscillator)، اندیکاتور حجم (Volume) و همچنین اندیکاتور بیل ویلیامز (Bill Wiliams) می باشد. با هدف شناسایی سرعت حرکت قیمت، اندیکاتور مومنتوم طراحی شده است. مومنتوم جز اندیکاتورهای پیشرو محسوب می شود، یعنی برای پیش بینی جهت روند بازار استفاده می شوند. همچنین طراحی آن به گونه ای انجام شده است که معامله گران می توانند حرکت قیمتی بازار را قبل از رسیدن زمان آن، پیش بینی کنند. فرمول این اندیکاتور عبارت است از: M=V-Vn (مقدار اندیکاتور: M، قیمت پایانی روز: V، قیمت پایانی 14 روز قبل: Vn)

در برخی از نرم افزارها، فرمول دیگری برای رسم این اندیکاتور مورد استفاده قرار می گیرد که به این صورت می باشد:

اندیکاتور مومنتوم در این صورت حول سطح ۱۰۰ در نوسان می ماند.

نوسان این اندیکاتور به شکل صعودی و نزولی می باشد. وقتی اندیکاتور بالای خط 100 باشد، نشان دهنده این است که قیمت پایانی از قیمت پایانی n دوره بیشتر است و وقتی که اندیکاتور پایین خط 100 باشد، نشان دهنده این است که قیمت پایانی سهم کمتر از قیمت پایانی n دوره می باشد. فاصله اندیکاتور در بالا و پایین خط 100 بیان کننده این است که سرعت حرکت قیمت چقدر است. در تصویر پایین صعودی شدن روند سهم زمانی رخ داده که اندیکاتور در بالای خط 100 قرار دارد و و نزولی شدن روند سهم هنگامی رخ داده است که اندیکاتور پایین خط 100 قرار دارد.

کاربرد استفاده از مومنتوم

این اندیکاتور برای دریافت سیگنال هایی مبنی بر خرید و فروش مناسب می باشد. بزرگ ترین کمکی که این اندیکاتور به تریدرها در شناسایی روند معاملاتی می کند این است که انجام معاملات براساس هر نوع تغییر قیمتی سهم صورت می گیرد.

سیگنال های اندیکاتور مومنتوم

1- شکسته شدن خط روند

در تصویر بالا، این اندیکاتور خط نزولی خود را شکسته است و بعد از شکسته شدن خط روند، روند سهم صعودی شده است.

2- موقعیت اندیکاتور به نسبت خط 100

برای استفاده بهتر از این سیگنال، به این اندیکاتور میانگین متحرک را می توان اضافه کرد. وقتی که اندیکاتور، میانگین متحرک را از پایین به بالا قطع کند، برای خرید سهم فرصت معاملاتی مناسبی می باشد. هنگامی که اندیکاتور از سمت بالا به پایین میانگین متحرک را قطع کند، برای فروش سهم موقعیت معاملاتی مناسبی فراهم می شود زیرا سهم، روند نزولی خود را شروع کرده است. در تصویر پایین ارتباط میان روند، سیگنال خرید و فروش، میانگین متحرک و اندیکاتور مومنتوم به خوبی نمایش داده شده است.

مسیر افزودن میانگین متحرک در نرم افزار مفید تریدر

کاربران باید بعد از این که گزینه Navigator را انتخاب کردند، بر روی گزینه Moving Average کلیک کنند و آن را با Drag کردن به روی اندیکاتور مومنتوم قرار دهند. این اندیکاتور پس از اضافه شدن میانگین متحرک به شکل زیر در می آید.

3- واگرایی در اندیکاتور مومنتوم

در این اندیکاتور، زمانی واگرایی مثبت صورت می گیرد که قیمت در حال کاهش باشد اما در اندیکاتور روند صعودی مشاهده می شود.

در این اندیکاتور، زمانی واگرایی منفی صورت می گیرد که قیمت رو به رشد است اما روند در اندیکاتور به صورت نزولی می باشد و پس از آن نیز روند سهم نزول پیدا می کند.

حجم معاملات و اندیکاتور مومنتوم

در این اندیکاتور با در نظر گرفتن حجم معاملات، تغییرات قیمت سهام را مورد بررسی قرار می دهد. برای مثال با اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ افزایش حجم معاملات، سرعت تغییرات مومنتوم هم افزایش می یابد و بر عکس آن.

مزیت استفاده از اندیکاتور مومنتوم

1- تعیین سیگنال خرید و فروش

2- بررسی میزان کاهش یا افزایش حجم معاملاتی

3- ارزیابی سرعت حرکتی سهم

4- تعیین نقاط کلیدی مانند اشباع فروش و اشباع خرید

5- ارزیابی نقاط بازگشتی سهم از روند نزولی به صعودی

فیلتر اندیکاتور مومنتوم

یکی از ابزارهای مهمی که برای تحلیل ها معمولا استفاده می شود، فیلترنویسی می باشد. در فیلترنویسی می توان داده ها و اطلاعات لازم در زمینه های متنوع را از طریق نوشتن کد مخصوص به دست آورد. فیلتر مورد استفاده برای اندیکاتور مومنتوم، سهام های مبتنی بر پایه این اندیکاتور را شناسایی می کند. این فیلتر راه مشخصی را برای تعیین استراتژی های معاملاتی به افراد ارائه می دهد تا بتوانند نسبت به روند حرکتی سهام درک بیشتری داشته باشند و در رابطه با خرید و فروش به آنها کمک کند.

ترکیب مومنتوم و باندهای بولینگر

از جمله اندیکاتورهایی که به بررسی مقدار حرکت می پردازد، اندیکاتور مومنتوم می باشد که از طریق بررسی روند قیمت، مقدار حرکت آن را محاسبه می کند. اندیکاتور باندهای بولینگر از جمله اندیکاتورهای کاربردی در بررسی نوسانات قیمت می باشد.

یکی از کاربردهای باندهای بولینگر این است که زمان نزدیک شدن قیمت به محدوده باندهای بالایی و پایینی، با برخورد به آنها، اغلب قیمت تغییر مسیر می یابد. به بیان دیگر، در اندیکاتور باندهای بولینگر، انتظار اصلاح قیمت را در صورتی داریم که قیمت به باند بالایی برخورد داشته باشد. پس از برخورد قیمت به باند پایینی، انتظار رشد قیمت را خواهیم داشت.

مسیر افزودن اندیکاتور مومنتوم

پس از وارد شدن به نرم افزار مفید تریدر و انتخاب گزینه درج، اندیکاتورها، نوسانگر نماها و در نهایت مومنتوم، یک پنجره باز می شود که به صورت عنوان های پیش فرض تناوب 14 و close در آن انتخاب شده است. در این مقادیر نباید تغییراتی اعمال کرد. این اندیکاتور می تواند بین هر عددی قرار بگیرد در حالی که سایر اسیلاتورها معمولا میان دو سطح ثابت سیر می کنند.

اندیکاتور چیست؟

اندیکاتور (Indicator) یکی از مهم‌ترین مفاهیم و اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ ابزارهای تحلیل تکنیکال هستند که استفاده آسان، سهولت تحلیل و فهم سریع بر محبوبیت آنها بین تحلیلگران افزوده است. شناسایی جهت و قدرت روند (تایید روند فعلی یا اخطارهای بازگشت روند)، مناطق اشباع خرید و فروش (Overbought & Oversold) و پیش‌بینی آینده قیمت از کاربردهای اصلی اندیکاتورهاست.

مفهوم و کاربرد اندیکاتور

اندیکاتور یک سری معادلات ریاضی هستند که ورودی آنها اطلاعات معاملاتی گذشته شامل قیمت (تمام اطلاعات قیمتی یک کندل یعنی Close، Open، High و Low)، حجم معاملات، تغییرات قیمت و زمان است. خروجی اندیکاتورها بصورت نمودارهای گرافیکی روی چارت اصلی قیمت یا بصورت جداگانه در پایین نمودار ترسیم می‌شود و به تحلیل‌گران در اعتبارسنجی روند کمک می‌کند.

دسته‌بندی اندیکاتورها

1. اندیکاتورهای تاخیرکننده (lagging indicators): اندیکاتورهای پسرو یا تاخیری همیشه یک گام عقب‌تر از چارت قیمت حرکت می‌کنند و بعد از شکل‌گیری روند، سیگنال تایید یا شکست روند را صادر می‌کنند!
2. اندیکاتورهای پیشرو (Leading indicators): این اندیکاتورها جلوتر از نمودار قیمت حرکت می‌کنند و قبل از شکل‌گیری روند، اخطارهای لازم را می‌دهند!

انواع اندیکاتور

1. اندیکاتورهای روندی یا روند نما (Trend): برای بررسی جهت و قدرت روند مورد استفاده قرار می‌گیرند
2. مومنتوم (تکانه): سرعت و قدرت حرکت روند را تعیین می‌کند مثل: Momentum و استوکاستیک (Stochastic).
3. حجم (Volume): با بررسی حجم معاملات به واکاوی قدرت روندیا تایید جهت روند می‌پردازند
4. بیل ویلیامز: آقای Bill Williams یکی از تریدرهای معروف و طراح اندیکاتورهای مهمی است که به افتخار او در یک دسته و با نام خودش قرار دارند.
5. اسیلاتورها (Oscillator): در لغت به معنی “نوسانگر” است اسیلاتورها بدون توجه به جهت روند به بررسی نرخ حرکت قیمت و هیجان بازار می‌پردازند

مهم ترین و بهترین اندیکاتورها

• اندیکاتور Moving Average
• اندیکاتور RSI
• اندیکاتور MACD
• اندیکاتور Stochastic
• اندیکاتور CCI
• اندیکاتور MFI
• اندیکاتور Parabolic SAR

اندیکاتور میانگین متحرک (Moving Average)

میانگین متحرک یا به اختصار MA با محاسبات و مفهوم ساده، کاربرد فراوانی در تحلیل تکنیکال و سایر ابزارهای معاملاتی آن دارد که دو نوع میانگین متحرک ساده (SMA: Simple Moving Average) و نمایی (EMA: Exponential Moving Average) از متداول‌ترین انواع آن است. مووینگ اوریج که در دسته اندیکاتورهای پسرو و دنباله‌رو روند قرار دارد با حذف نوسانات قیمت، نمودار حرکت قیمت را هموارتر می‌کند.

اندیکاتور RSI

در واقع RSI مخفف عبارت انگلیسی Relative Strength Index به معنای “شاخص قدرت نسبی” است و در دسته اسیلاتورها قرار می‌گیرد و بین دو سطح 0 و 100 نوسان می‌کند.

اندیکاتور MACD

در واقع MACD مخفف عبارت انگلیسی Moving Average Convergence Divergence به معنی “میانگین متحرک همگرا واگرا” است و در دسته اندیکاتورهای تاخیری و دنبال‌کننده روند قرار می‌گیرد و شامل دو خط بنام خط مکدی و خط سیگنال و یک هیستوگرام است.

اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال و انواع آن‌ها

اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال و انواع آن‌ها

در بین بسیاری از افراد که مدعی استفاده از تحلیل تکنیکال برای معاملات خود در بازار سرمایه هستند، بررسی یک یا چند اندیکاتور به روش‌های مختلف برای انجام تحلیل و یا دریافت سیگنال ورود و خروج بسیار مرسوم است. به دلیل فراوانی مدل‌های اندیکاتورهای طراحی شده و همچنین نبود اطلاعات کافی در زمینه نحوه استفاده از آن‌ها و به طور کلی اندیکاتورها، در بسیاری از مواقع کاربران در معاملات خود دچار اشتباه شده که در نهایت به ضرر منجر می‌شود.

کلمات کلیدی:

سرمایه‌گذاری، معامله، تحلیل، تحلیل تکنیکال، اندیکاتور.

Keywords:

Investing, Trading, Analysis, Technical Analysis, Indicator.

اندیکاتور تکنیکال چیست؟

اندیکاتورهای تکنیکال، سیگنال‌های ابتکاری یا بر مبنای الگویی خاص هستند که توسط قیمت، حجم و یا بازدهی یک دارایی خاص یا قرارداد تولید می‌شوند. این اندیکاتورها توسط معامله‌گرانی که از تحلیل تکنیکال پیروی می‌کنند استفاده می‌شوند.

با بررسی داده‌های پیشین، تحلیل‌گران تکنیکال با استفاده از اندیکاتورها اقدام به پیش‌بینی حرکات قیمت در آینده می‌کنند. از اندیکاتورهای تکنیکال محبوب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اندیکاتور آر اس آی (شاخض قدرت نسبی) یا Relative Strength Index (RSI)
• اندیکاتور ام اف آی (شاخص جریان نقدینگی) یا Money Flow Index (MFI)
• اندیکاتور استوکاستیک ها (Stochastics)
• مَکدی Moving Average Convergence Divergence (MACD)
• و باندهای بولینگر (Bollinger Bands)

نحوه کارکرد اندیکاتورهای تکنیکال

تحلیل تکنیکال یک روش معاملاتی برای ارزیابی سرمایه‌گذاری و شناسایی فرصت‌های معاملاتی با بررسی روندهای آماری حاصل از فعالیت‌های معاملاتی همانند حرکات قیمت و حجم می‌باشد. برخلاف تحلیل بنیادین که به ارزیابی ارزش ذاتی یک دارایی بر مبنای داده‌های مالی یا اقتصادی می‌پردازد، تحلیل تکنیکال بر الگوهای حرکات قیمتی، سیگنال‌های معاملاتی و سایر ابزارهای نمودارخوانی تحلیلی دیگر برای ارزیابی قدرت یا ضعف یک دارایی تمرکز می‌کند.

اندیکاتورهای تکنیکال، که تحت عنوان “تکنیکال‌ها” نیز شناخته می‌شوند، بر داده‌های تاریخی معاملاتی نظیر قیمت، حجم و بازدهی به جای پارامترهای بنیادین یک کسب و کار، نظیر سود کلی، درآمد یا حاشیه سود، متمرکز شده است. اندیکاتورهای تکنیکال عمدتاً توسط معامله‌گران فعال استفاده می‌شود، زیرا طراحی شده‌اند تا به بررسی حرکات کوتاه‌مدت قیمت بپردازند، ولی سرمایه‌گذاران بلندمدت نیز می‌توانند از آن‌ها برای شناسایی نقاط ورود و خروج استفاده کنند.

انواع اندیکاتورها

به طور پایه دو نوع اندیکاتور تکنیکال وجود دارد:

۱- پوشش‌ها (Overlays)

اندیکاتورهای تکنیکالی هستند که دامنه یکسانی با قیمت‌ها داشته و بر روی نمودار قیمتی رسم می‌شوند. مثال این مدل اندیکاتورها میانگین‌های متحرک و باندهای بولینگر هستند.

۲- نوسانگرها (Oscillators)

اندیکاتورهای تکنیکالی هستند که بین یک مینیمم و ماکزیمم محلی نوسان می‌کنند که در بالا یا پایین نمودار قیمت رسم می‌شود. مثال این اندیکاتورها شامل اسیلاتور Stochastic، MACD و RSI می‌باشد.

معامله‌گران معمولاً از اندیکاتورهای تکنیکال زیادی در زمان تحلیل یک دارایی استفاده می‌کنند. با وجود هزاران گزینه مختلف، معامله‌گران باید اندیکاتورهایی را که بهترین جواب‌دهی را برایشان داشته انتخاب کرده و با نحوه کارکردشان آشنا شوند. آن‌ها همچنین ممکن است اندیکاتورهای تکنیکال را با فرم‌های قضاوتی دیگری از تحلیل تکنیکال، همانند مشاهده الگوهای قیمتی ترکیب کرده تا به ایده‌های معاملاتی برسند. اندیکاتورهای تکنیکال، با توجه به طبیعت کمی که دارند، همچنین می‌توانند در سیستم‌های معاملاتی اتوماتیک قرار داده شوند.

نکته: توجه به این نکته ضروری است که اندیکاتورها تنها گواهی اضافه بر اصل تحلیل تکنیکال می‌باشند و استفاده تنها از آن‌ها به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.

استراتژی‌های معاملاتی بدوی

اکثر معامله‌گران تازه‌کار در زمان ساخت اولین صفحه معاملاتی خود از سایرین تقلید می‌کنند. آن‌ها شروع به اضافه کردن دسته‌ای از اندیکاتورهای از پیش تنظیم شده و جا دادن بیشترین میزان ممکن از آن‌ها زیر نمودار قیمت دارایی مورد علاقه خود می‌کنند. این روش “هرچه بیشتر، بهتر” مانع تولید سیگنال می‌شود، زیرا در یک زمان از زوایای بسیار زیادی به بازار نگاه می‌کند و کاملاً برعکس هدف اصلی اندیکاتورها می‌باشد. هدف اصلی اندیکاتورها که ساده‌سازی تحلیل است زمانی بهترین جوابدهی را دارد که هر اندیکاتور به تنهایی بررسی شود. با این کار نویز را حذف کرده و خروجی قابل استفاده‌ای در رابطه با روند، توان حرکتی و زمان‌بندی ارائه می‌دهد.

در عوض، بهتر است اطلاعات مدنظر در طول روز، هفته یا ماه براساس نوع دسته‌بندی شود. در حقیقت، تقریباً همه اندیکاتورهای تکنیکال به ۵ دسته تحقیقی طبقه‌بندی می‌شوند. هر طبقه‌بندی می‌تواند در ادامه به دو دسته پیشرو (Leading) و پیرو (Lagging) دسته‌بندی شود. اندیکاتورهای پیشرو اقدام به پیش‌بینی مسیر قیمت می‌کند. در حالی که اندیکاتورهای پیرو گزارش‌های تاریخی از شروط پیش‌زمینه که منجر به رسیدن قیمت به مقدار فعلی شد را ارایه می‌دهند.

تقسیم بندی پنچ‌گانه اندیکاتورها

1. اندیکاتورهای روندی (پیرو) (Trend Indicators (Lagging)) حرکت بازار در طول زمان به سمت بالا، پایین یا خنثی را بررسی می‌کند.
2. اندیکاتورهای برگشت متوسط (پیرو) (Mean Reversion Indicators (Lagging)) به اندازه‌گیری میزان کشش یک سوئینگ قیمتی (نوسان قیمتی) قبل از فعال شدن یک موج اصلاحی توسط یک ضدجنبش می‌پردازد.
3. اندیکاتورهای قدرت نسبی (پیشرو) (Relative Strength Indicators (Leading)) به اندازه‌گیری نوسانات در فشار خرید و فروش می‌پردازد.
4. اندیکاتورهای تکانه (پیشرو) (Momentum Indicators (Leading)) سرعت تغییر قیمت در طول زمان را ارزیابی می‌کند.
5. اندیکاتورهای حجم (پیشرو یا پیرو) (Volume Indicators (Leading or Lagging)) به شمارش و جمع‌آوری معاملات و بررسی کمی کنترل گاوها و خرس‌ها می‌پردازد.

سوال ایجاد شده این است که یک فرد تازه‌کار چگونه می‌تواند چیدمان درست را در ابتدای کار انتخاب کرده و از ماه‌ها سیگنال‌گیری بی‌فایده جلوگیری کند؟ بهترین رویکرد در اکثر موارد شروع با محبوب‌ترین اعداد و تنظیم هر اندیکاتور به صورت جداگانه و بررسی مفید یا مضربودن خروجی کار برای عملکرد فرد می‌باشد. با استفاده از این روش، می‌توان به سرعت نسبت به سطح فرد نیازهای خاص را برآورده کرد.

حال با توجه به تقسیم‌بندی پنج‌گانه اندیکاتورها با توجه به زاویه بررسی فعالیت بازار (Market Action) به شناسایی بهترین اندیکاتور در هر طبقه‌بندی برای معامله‌گران تازه‌کار می‌پردازیم:

۱- اندیکاتورهای روندی

میانگین متحرک نمایی ۵۰ و ۲۰۰ روزه (50- & 200-day Exponential Moving Averages (EMAs)):

با دو اندیکاتور پوششی که بر روی نمودار قیمت روزانه، هفتگی یا درون روزی قرار می‌گیرند شروع می‌کنیم. میانگین‌های اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ متحرک نمایی ۵۰ و ۲۰۰ روزه ورژن‌های پاسخگوتری نسبت به ورژن‌های قبلی خود، میانگین متحرک ساده (Simple Moving Average (SMA))، هستند. به طور کلی، EMA ۵۰ روزه برای اندازه‌گیری قیمت میانگین میان‌مدت یک دارایی استفاده می‌شود، در حالی که EMA ۲۰۰ روزه قیمت بلندمدت را اندازه‌گیری می‌کند.

عبور این دو میانگین از یکدیگر به عبور طلائی (Golden Cross) در زمان عبور میانگین ۵۰ از زیر میانگین ۲۰۰ به بالای آن و عبور مرگ (Death Cross) در زمان عبور میانگین ۵۰ از بالای میانگین ۲۰۰ به پایین آن معروف هستند که حالت اول نشانه و هشدار بروز یک بازار گاوی و حالت دوم هشدار قدرت‌گیری بازار خرسی می‌باشد.

۲- اندیکاتورهای برگشت متوسط

باندهای بولینگر (Bollinger Bands):

نقاط فشار خرید و فروش در نمودار قیمت در سطوح مخفی منجر به بروز ضدموج یا امواج اصلاحی می‌شوند. باندهای بولینگر (20, 2) در تلاش برای شناسایی این نقاط برگشت با اندازه‌گیری میزان فاصله‌ قیمت از محور تمایل مرکزی، که در این مورد SMA ۲۰ روزه می‌باشد، قبل از فعال‌سازی یک حرکت برگشتی به سمت میانگین می‌باشد.

باندها همچنین در واکنش به نوسانات مرتبط به ناپایداری بازار منبسط یا منقبض می‌شوند، که به معامله‌گران نظاره‌گر نشان می‌دهد چه زمانی این نیروی مخفی دیگر مانع حرکات بزرگ قیمت نمی‌شود.

۳- اندیکاتورهای قدرت نسبی

Stochastic:

حرکات بازار از سیکل‌های خرید و فروش ایجاد می‌شود که می‌توان با اندیکاتور Stochastic (14, 7, 3) و سایر اندیکاتورهای قدرت نسبی آن‌ها را شناسایی نمود. این سیکل‌ها معمولاً در نواحی اشباع خرید (Overbought) یا اشباع فروش (Oversold) به حد خود می‌رسند و سپس شروع به حرکت در جهت مخالف می‌کنند که این اتفاق همراه با عبور دو خط اندیکاتور از روی هم خواهد بود. نوسانات سیکل به طور اتوماتیک معنای قیمت‌های بالاتر یا پایین‌تر برای دارایی مدنظر فرد را نمی‌دهد. بلکه چرخش‌های خرسی یا گاوی صرفاً به برهه‌های زمانی اشاره می‌کنند که خریداران یا فروشندگان کنترل تابلوی بازار (Ticker Tape) را در دست دارند. وقوع تغییر قیمت همچنان نیازمند حجم، تکانه (Momentum) و سایر نیروهای بازار می‌باشد.

برای سیگنال‌گیری دو شرط نیاز است:

1. عبور دو خط اندیکاتور از روی هم در نزدیکی یا درون نواحی اشباع خرید یا اشباع فروش.
2. حرکت دو خط اندیکاتور به سمت مرکز پنل اسیلاتور که این اتفاق معمولاً با خروج از نواحی اشباع همراه است.

این تأیید دوگانه ضروری است، زیرا که Stochastics در بازارهای با روند پرقدرت می‌تواند در نزدیکی نواحی اکسترمم به مدت طولانی نوسان کند. و اگرچه 14, 7, 3 یک چیدمان عالی برای معامله‌گران تازه‌کار است، آزمون و خطا برای یافتن چیدمانی با بهترین هماهنگی با نماد مورد تحلیل توصیه می‌شود. برای مثال، بعضی از معامله‌گران باتجربه به ورودی‌های سریعتر 5, 3, 3 روی می‌آورند.

۴- اندیکاتورهای تکانه (Momentum)

MACD:

اندیکاتور همگرایی و واگرایی میانگین متحرک (Moving Average Convergence Divergence (MACD)) با چیدمان 12, 26, 9 به معامله‌گران تازه‌کار یک ابزار قدرتمند برای بررسی تغییرات قیمت شدید را می‌دهد. این ابزار کلاسیک تکانه میزان سرعت حرکت یک بازار را هنگامی که در تلاش برای ثبت یک نقطه چرخش طبیعی باشد، اندازه‌گیری می‌کند. سیگنال‌های خرید و فروش زمانی صادر می‌شوند که Histogram به یک قله یا دره رسیده و مسیر خود را تغییر دهد تا از خط صفر عبور کند. ارتفاع یا عمق Histogram و همچنین سرعت تغییر آن، همگی در کنار هم طیف گسترده‌ای از داده‌های قابل استفاده از بازار را تولید می‌کنند.

برای استفاده از این اسیلاتور توصیه می‌شود به منظور جلوگیری از تولید سیگنال‌های اشتباه، بعد از شناسایی اکسترمم Histogram، تا عبور از خط صفر (عبور دو خط میانگین از روی هم) منتظر مانده و سپس اقدامات لازم انجام شود تا از بروز حالت اره (Whipsaw) جلوگیری شود.

۵- اندیکاتورهای حجم

حجم در تعادل (On-Balance-Volume):

با نگه داشتن میله‌های حجم در زیر نمودار قیمت، می‌توان وضعیت کنونی علاقه‌مندی به بازار مدنظر را بررسی کرد. شیب فعالیت در طول زمان روندهای جدیدی را نشان خواهد داد. که این مورد معمولاً قبل از خروج قیمت‌ها از درون الگوهای قیمتی (Breakout or Breakdown) می‌باشد. همچنین می‌توان یک میانگین حجمی ۵۰ روزه بر روی اندیکاتور قرار داد تا به بررسی جلسه فعلی با پیشینه فعالیت پرداخت.

حال با اضافه کردن اندیکاتور On-Balance-Volume (OBV) که یک اندیکاتور برای ذخیره و توزیع می‌باشد، می‌توان صفحه چرخش نقدینگی را در نمودار تکمیل کرد. این اندیکاتور فعالیت‌های خرید و فروش را اضافه می‌کند و از این طریق مشخص می‌کند که گاوها یا خرس‌ها در حال پیروزی در نبرد برای قیمت‌های بالاتر یا پایین‌تر هستند. علاوه بر پیگیری چینش قله‌ها و دره‌ها، می‌توان بر روی OBV خط روند ترسیم کرد. همچنین این اندیکاتور تحت عنوان یک ابزار برای بررسی همگرایی و واگرایی بسیار عالی عمل می‌کند.

نتیجه‌گیری:

انتخاب اندیکاتور تکنیکال درست می‌تواند چالش برانگیز باشد ولی در صورتی که معامله‌گر تازه‌کار تلاش‌های خود را به ۵ دسته برای بررسی بازار دسته بندی کند، این کار قابل مدیریت و انجام می‌باشد که این ۵ طبقه عبارت‌اند از: روند، برگشت متوسط، قدرت نسبی، تکانه و حجم. هنگامی که اندیکاتورهای موثر از هر گروه اضافه شد، سپس می‌توان پروسه طولانی ولی لذت بخش تنظیم ورودی‌ها برای مطابقت با مدل معاملاتی فرد و میزان قبول ریسک را شروع کرد.

اندیکاتور چیست و چه کاربردهایی دارد؟

اندیکاتور (Indicator) یک ابزار کاربردی در تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود که محاسبات ریاضی مختلفی را بر روی قیمت و حجم معاملات یک سهم انجام داده و بر اساس این محاسبات، اطلاعات مفیدی را در رابطه با روند حرکتی سهم، شتاب قیمتی آن و موارد دیگر، در اختیار تحلیلگران بازار بورس قرار می‌دهد. به‌طورمعمول برای تائید و اعتبار سنجی روند سهام از اندیکاتورها استفاده می‌شود.

اندیکاتورها در دو دسته پیشرو (Leading) و دنباله‌رو (Lagging) تقسیم‌بندی می‌شوند. انواع اندیکاتور پیشرو نسبت به نوسانات قیمتی واکنش نشان می‌دهند و اندیکاتورهای دنباله‌رو، پس از حرکت قیمت و بازار، اطلاعات مفیدی را در اختیار تحلیل گران قرار می‌دهند.

اندیکاتور چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

اندیکاتور نوعی ابزار تکنیکال است که برای دستیابی به درک بهتری از نمودار قیمت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و با استفاده از فرمول‌های ریاضی و اعمال آن‌ها بر روی حجم معاملات و قیمت، به شکل‌های مختلفی ایجاد می‌شود. در تحلیل تکنیکال برای بررسی و تحلیل نمودارها و الگوها از اندیکاتور استفاده می‌شود.

کاربردهای اندیکاتور (Indicator)

روش اندیکاتور پیشرو (Leading indicator) چیست؟ کار اندیکاتور به این شکل است که با بررسی و تحلیل نمودار قیمت‌های گذشته بازار، اطلاعات مهمی را در اختیار تحلیلگران و فعالان بازار بورس و سرمایه قرار می‌دهد. این اطلاعات در زمینه‌های زیر است:

هشدار

اندیکاتورهای در برخی از شرایط می‌توانند برخی از تغییرات را برای شما پیش‌بینی کنند؛ مثلاً می‌توانند پیش از تغییر روند حرکتی سهم و یا هم‌زمان با آن، نشانه‌های بازگشت به روند قبلی و یا ادامه تغییر روند حرکت سهم را به معامله گران و تحلیلگران نشان دهند.

پیش‌بینی

یکی دیگر از کاربردهای مهم پیش‌بینی قیمت مناسب برای خرید انواع سهام است. درواقع با استفاده از اندیکاتورها می‌توان به قیمت واقعی سهم پی برد.

تائید

تائید نتیجه تحلیل‌ها و بررسی‌ها، مهم‌ترین کاربرد اندیکاتور است. به این صورت که معامله‌گرها با استفاده از روش‌های تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی به اطلاعات مهم و مفیدی در رابطه با آینده سهم دست میابند و در این شرایط نقش اندیکاتورها این است که این اطلاعات و تحلیل‌ها را رد یا تائید کنند.

نقش اندیکاتور در تحلیل تکنیکال

توسط نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال رسم می‌شوند و اغلب این نرم‌افزارها دارای طیف گسترده‌ای از انواع اندیکاتور می‌باشند.

به این صورت که اندیکاتورها از طریق محاسبات ریاضی که داده‌های آن از قیمت و حجم معاملات یک سهم به دست آمده است، محاسبه‌شده و روی نمودار تحلیل تکنیکال رسم می‌شوند. اندیکاتورهای MACD و RSI ازجمله پرکاربردترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال می‌باشند.

هدف از بکار گیری اندیکاتور چیست؟

مهم‌ترین هدف از بکار گیری اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، یافتن فرصت‌های طلایی کسب سود است و با استفاده از یک اندیکاتور و فرایند محاسبات در آن می‌توان نقاطی که احتمال برگشت قیمت و یا تغییر روند حرکت سهم وجود دارد را مشاهده کرد.

اندیکاتورها اطلاعات مفیدی که به تحلیل بهتر و درک صحیح‌تر نمودار قیمت‌ها کمک می‌کند را در اختیار معامله گران و فعالان بازار بورس قرار می‌دهند. اطلاعاتی ازجمله نوع روند حرکت سهم (صعودی یا نزولی)، شتاب قیمت، نواحی اشباع و … که با انجام محاسبات ریاضی از الگوها و نمودارهای قیمت به دست می‌آیند و به سرمایه‌گذاران و معامله‌گرها کمک زیادی می‌کند.

معرفی چند اندیکاتور پرکاربرد

۱- باندهای بولینگر (Bollinger Bands)

باندهای بولینگر از دو نوار نوسانی تشکیل‌ شده که در بالا و پایین یک میانگین متحرک در حال حرکت هستند. با افزایش نوسانات، این اندیکاتور واکنش نشان داده و پهنای باند آن افزایش می‌یابد. این اندیکاتور توسط جان بولینگر توسعه داده شد و به‌طورمعمول کاهش فاصله بین خطوط این اندیکاتور تغییر روند حرکت سهم را نشان می‌دهد.

۲- ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud)

با استفاده از این ابر ایچیموکو می‌توان به اطلاعاتی نظیر تشخیص حمایت و مقاومت، روند حرکت، میزان شتاب قیمت و … دست‌یافت. ابر ایچیموکو توسط یک روزنامه‌نگار ژاپنی به نام گیوچی هوسودا توسعه داده شد و ممکن است در نگاه اول کار کردن با آن پیچیده به نظر برسد اما پس از مدتی به‌راحتی عملکرد آن پی خواهید برد.

۳- میانگین متحرک (Moving Average)

میانگین متحرک با بررسی روند حرکت، اطلاعات بسیار مفیدی را در اختیار شما قرار می‌دهد. این اندیکاتور ممکن است کمی با تأخیر عمل کند اما برای تشخیص مسیر قیمت و همچنین شناسایی نقاط احتمالی حمایت و مقاومت، می‌توانید آن را مورداستفاده قرار دهید.

سخن پایانی

و در پایان اینکه کارشناسان و تحلیلگران بازار بورس و سرمایه همواره توصیه می‌کنند که تنها از یک اندیکاتور استفاده نکرده و برای نتیجه‌گیری نهایی گزینه‌های مختلفی را بکار ببرید. همچنین میانگین متحرک را همیشه در کنار سایر گزینه‌ها و به‌صورت هم‌زمان مورد استفاده قرار دهید.