تعویق حذف دامنه نوسان

خبر مهم عشقی درباره دامنه نوسان بورس | دامنه نوسان حذف می شود؟

ريیس سازمان بورس گفت: یک پله دیگر از دامنه نوسان در تابستان باز می‌شود تا به این شکل تا آخر سال با رفع این محدودیت و بازتر شدن دامنه نوسان، صف خرید و فروش نداشته باشیم.

به گزارش همشهری آنلاین، مجید عشقی درباره واریز سود شرکت‌ها، دامنه نوسان و سایر مشکلات بازار سرمایه توضیحاتی ارايه داد.

برای تاثیرپذیری صنایع از برخی از تصمیمات سازمان بورس چه اقدامی انجام داده است؟

یک از دغدغه‌های اصلی سازمان بورس، موضوع تاثیر پذیری صنایع از تصمیمات و اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی است. سازمان بورس در این جهت برای گوشزد تبعات و اثرات تصمیمات دولت و مجلس بر عملکرد صنایع و شرکت‌ها تعویق حذف دامنه نوسان اقدام به راه‌اندازی میز صنعت کرده و چالش‌های تصمیم‌گیری‌های به مراجع تصمیم‌گیری منتقل می‌شود.

همچنین سازمان، شفاف‌سازی و انتشار اطلاعات برای بازگشت اعتماد به بازار را در دستور کار قرار داده است. مثلا در بحث خوراک گاز تمام شرکت‌ها را ملزم کردیم که اطلاعیه شفاف سازی در خصوص اینکه سال گذشته چه میزان سوخت مصرف کردند و از تغییر سوخت شرکت چه میزان تاثیر می‌پذیرد.

استراتژی سازمان بورس برای دامنه نوسان چیست؟

دامنه نوسان در بلند مدت باید باز شود. موضوعی که مورد اجماع تمام فعالان بازار است؛ حذف دامنه نوسان در بازار سرمایه است، اما این موضوع به صورت تدریجی و با ارزیابی مرحله به مرحله انجام می‌شود.

ابتدا افزایش یک درصدی دامنه نوسان قدم مهمی جهت حذف دامنه نوسان بوده که اثر مثبتی هم روی بازار سرمایه داشته و صف‌های خرید و فروش کاهش یافته است؛ این استراتژی ادامه دارد و مجدد بازنگری می‌شود یک پله دیگر در تابستان باز می‌شود تا به این شکل تا آخر سال با رفع این محدودیت و بازتر شدن دامنه نوسان، صف خرید و فروش نداشته باشیم.

مفهوم ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک چیست؟

منظور از ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک چیست؟ چه تفاوتی با هم دارند؟ در این مقاله از شرکت کارگزاری سرمایه و دانش انواع ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک را به شما معرفی کرده ایم.

ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک از اصطلاحات رایج در بازار سرمایه‌گذاری هستند و افرادی که در این بازار مشغول به فعالیت‌اند لازم است تا با تکنیک‌های مختلف و اصطلاحات مرسوم این بازار مانند انواع ریسک آشنا شوند. هر میزان سرمایه‌گذار به مباحث تخصصی بازار مالی تسلط داشته باشد به همان اندازه در تصمیم‌گیری‌های خود موفق عمل خواهد کرد. در این بخش، با دو ریسک مرسوم در بازار سهام آشنا خواهید شد.

ریسک سیستماتیک، به نوعی ریسک گفته می‌شود که سرمایه‌گذار نمی‌تواند آن را کنترل یا حذف کند. به همین خاطر آن را ریسک غیرقابل حذف نیز می‌نامند. این ریسک یکی از مباحثی است که همیشه در بازار بورس وجود داشته و برخی از سرمایه‌گذاران از آن با لفظ ریسک بازار نیز یاد می‌کنند. در مقابل، ریسک غیرسیستماتیک قابل کنترل و حذف است. به همین خاطر آن را ریسک ‌شدنی و ریسک مشخص نیز می‌نامند. در ادامه همراه ما باشید تا با این اصطلاحات مهم بازار سهام به صورت تخصصی آشنا شوید.

آشنایی با ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک

آشنایی با ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک باعث آمادگی کامل شرکت‌های حاضر در بازار سهام و همین طور سرمایه‌گذاران در مواجه با پیش‌آمدهای مختلف خواهد شد. درواقع، در بازارهای مالی شاهد انواع ریسک هستیم که برخی از آن‌ها، آسیب رسان بوده و برخی تعویق حذف دامنه نوسان دیگر قابل کنترل هستند.

هرچقدر با ریسک‌های موجود بیشتر آشنا شوید، بهتر می‌توانید آن‌ها را کنترل یا رفع کنید. بنابراین یادگیری این دو ریسک در رفع بسیاری از موانع مالی کارآمد خواهد بود. ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک نیز از مهم‌ترین ریسک‌های حاکم بر بازار مالی هستند که آشنایی با آن‌ها ضرورت دارد.

ریسک سیستماتیک چیست؟

ریسک سیستماتیک مربوط به تمام بازار است نه یک شرکت یا سهام به خصوص و بر کل بازار سهام تأثیر می‌گذارد. ضمن اینکه، سرمایه‌گذاران یا شرکت‌های بورسی در شکل‌گیری این ریسک یا حذف آن نقشی ندارند و این سیاست‌های کلان یک کشور است که باعث بروز این ریسک یا رفع آن می‌شود.

برای تشخیص اینکه سهام شما چقدر در برابر ریسک سیستماتیک آسیب‌پذیر است بایستی به بتای آن توجه کنید. به این ترتیب، اگر مقدار بتای سهام بالاتر از ۱ بود یعنی ریسک سیستماتیک آن زیاد است و اگر پایین‌تر از ۱ بود به معنای ریسک سیستماتیک کمتر است. بنابراین اگر قصد یک سرمایه‌گذاری با حداقل ریسک را دارید باید سهام‌هایی را انتخاب کنید که بتای آن‌ها زیر ۱ باشد.

عوامل تأثیرگذار در ریسک سیستماتیک

از عوامل تأثیرگذار در ریسک سیستماتیک می‌توان به تحریم، جنگ یا خطر وقوع آن، تورم و نوسانات ارز و. اشاره کرد. همه این عوامل باعث رکود بازار سرمایه‌گذاری شده و بر کل بازار تأثیر می‌گذارند. جالب است بدانید حتی صحبت‌های سیاست‌مداران نیز باعث شکل‌گیری ریسک سیستماتیک شده و بر ارزش سهام شرکت‌های حاضر در بورس تأثیر می‌گذارد و سهامداران یا شرکت‌های بازار نقشی در کنترل یا حذف آن ندارند.

بنابراین در بازار مالی کشورهایی که تنش سیاسی و اقتصادی کم‌تری دارند شاهد یک بازار قدرتمند سرمایه‌گذاری هستیم و حتی بسیاری از کشورهای جهان به این بازارهای باثبات ورود کرده و مایل به سرمایه‌گذاری در آنجا هستند. در نتیجه این ریسک در شکست بازار یا موفقیت آن نقش بسزایی دارد.

نمونه ریسک سیستماتیک

یکی از ریسک‌های سیستماتیک رایج جدال و جنگ لفظی بین دو رئیس جمهور است. برای مثال، زمانی که رئیس جمهور ایران با مقامات امریکایی وارد جنگ لفظی و تهدیدی می‌شود، شاهد رکود بازار و افت ارزش سهام‌های مختلف هستیم. بسیاری از سرمایه‌گذاران در چنین مواقعی به سرعت سهام خود را به فروش گذاشته و از بازار سهام به بازار طلا، ماشین و مسکن ورود می‌کنند که خود این کار نیز پیامدهای منفی در پی خواهد داشت.

مفهوم ریسک غیرسیستماتیک

ریسک غیرسیستماتیک مختص صنایع و سهام شرکت‌های بازار است و تنها بر خود شرکت یا سهم تأثیر می‌گذارد. در واقع، این نوع ریسک به عملکرد و سیاست‌گذاری شرکت بستگی داشته و با اعمال راهکارهایی قابل کنترل و مدیریت است. ضمن اینکه، اگر سرمایه‌گذار در پرتفوی خود تنوع ایجاد کند آسیب‌های این مدل ریسک‌هایی ناچیز و قابل چشم‌پوشی خواهد شد.

عوامل تأثیرگذار در ریسک غیرسیستماتیک

از عوامل تأثیرگذار در ریسک غیرسیستماتیک می‌توان به اتخاذ یک تصمیم اشتباه از سوی مدیریت یا اعضای هیئت مدیره که منجر به اعتصاب کارکنان شرکت می‌شود یا حتی تصمیمات اشتباه خود سرمایه‌گذاران اشاره کرد. همچنین به روز نبودن شرکت نیز باعث فروش نرفتن خدمات و محصولات آن‌ها شده و این عدم فروش و کسب سرمایه باعث ریسک غیرسیستماتیک می‌شود که این ریسک همان طور که اشاره شد قابل کنترل و جبران است.

شرکت‌های بازار مالی برای کنترل این ریسک و حذف آن باید خدمات خود را به روزرسانی کرده و تصمیمات مهم و حتی جزئی را بعد از مشورت با افراد کاردان و مشاوران تخصصی لحاظ کنند. هر تصمیم عجولانه‌ای ممکن است باعث ضررهای مالی بزرگ شده که این شرایط باعث خروج بسیاری از سرمایه‌گذاران نیز خواهد شد. در مقابل، سرمایه‌گذار نیز برای کنترل این وضعیت باید در پرتفوی خود یک تنوع سهامی لحاظ کند. به این معنا که همه سرمایه خود را در یک شرکت به خصوص سرمایه‌گذاری نکند و آن را در چند صنعت و شرکت مختلف بورسی به گردش درآورد. با این کار، آسیب‌های ریسک غیرسیستماتیک به حداقل می‌رسد.

نمونه ریسک غیرسیستماتیک

زمانی که مدیر شرکت یک راهبرد و برنامه اشتباهی را در پیش می‌گیرد باعث افت درآمد و عملکرد شرکت شده و در نهایت، سایر رقبا از این شرکت سبقت می‌گیرند و باعث منفی شدن سهام آن می‌شوند. برای نمونه برخی از شرکت‌های فعال در بازار سهام، پرداخت دستمزد کارکنان خود را مرتب به تعویق می‌اندازند که این شیوه حسابرسی منجر به اعتراض و اعتصاب کارکنان شده و در صورت تکرار شاهد افت ارزش سهام آن شرکت و ریسک غیرسیستماتیک خواهیم بود.

تفاوت ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک

مهم‌ترین تفاوت ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک مربوط به کنترل آن و میزان خسارت‌های وارد شده است. ریسک غیرسیستماتیک، از طریق روش‌هایی مانند ایجاد سبد سرمایه‌گذاری و تنوع در آن، قابل کنترل است اما ریسک سیستماتیک از طریق این روش کنترل نمی‌شود و تنها راهکار کاهش آسیب‌های آن، مشارکت در اوراق سهام و دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری است.

ضمن اینکه، ضررهای مالی که توسط ریسک سیستماتیک وارد می‌شود سنگین بوده و حتی ممکن است تا سال‌های طولانی ادامه داشته باشد؛ درصورتی که ریسک غیرسیستماتیک با تغییر روش و راهکار به آسانی قابل جبران است و ظرف مدت کوتاه‌تری می توان آن را حل کرد.

مزایای حذف دامنه نوسانات بیشتر از معایب است / روند بورس مثبت خواهد بود

به گزارش خبرنگار بانک، بورس و بیمه آژانس آنا، بازار سرمایه در سال 1378 با تبلیغات گسترده ای که دولت وقت در این زمینه انجام داد، به یکباره صعودی تاریخی را تجربه کرد و تنها در عرض چند ماه حدود 700 هزار رشد کرد. واحد است و به قله تاریخی 2 میلیون واحدی می رسد، اما به دلایل زیادی از جمله دستکاری شاخص، محدود کردن دامنه نوسانات (که البته قبل از روند صعودی بورس بود)، ورود ناگهانی سهامداران منصف. و آزادسازی عدالت و فروش 60 درصدی این سهام در بازه زمانی حدود هفت تا هشت ماهه دچار افت تاریخی شدند که البته در نهایت منجر به توقف معاملات و عدم مدیریت صحیح و مجرب کل بازار سرمایه شد. این شاخص مانند رشد تاریخی آن، سهامداران عادی و جدید بیش از 70 درصد سرمایه خود را در این بازار از دست دادند، اما برعکس افراد کم درآمدی که از شرایط نامطلوب و سوء مدیریت نهایت استفاده را کردند و در چند شب میلیاردی برداشت کردند.

بیشتر بخوانید:

ارزش بازار سرمایه 24 هزار میلیارد تن افزایش یافته است

با این حال، از آن زمان و با گذشت نزدیک به 20 ماه از این اتفاق ناگوار و تاریخی بورس، امید بسیاری از سهامداران برای بازیابی سرمایه از دست رفته بر باد رفته است و برخی همچنان امیدوارند بورس رونق سابق خود را به دست آورد.

روند کلی بازار سهام مثبت خواهد بود

امیررضا کاهدی، کارشناس بازار سرمایه در گفت وگو با آنا، در ارزیابی خود از آینده بازار سرمایه و بورس گفت: اگر بخواهیم بورس را در میان مدت ارزیابی کنیم و به آن فکر کنیم. تصور من این است که کل بازار روند مثبت خواهد بود که این نیز به دلیل دو رویداد باشد.

دو رویداد باعث رشد بازار سهام می شود

وی افزود: اولین نکته این است که الان فصل بورس است و البته سرمایه گذاران برای گرفتن DPS شرکت ها در تعویق حذف دامنه نوسان صدد خرید هستند که البته تاکنون بد نبوده و اتفاقات خوبی هم داشته اند. تا اینجا.”

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: اتفاق بعدی که منجر به روند مثبت در بازار سرمایه می شود و بورس را تحت تاثیر قرار می دهد، چشم انداز تورمی اقتصاد است. به طور کلی، وقتی در اقتصاد تورم داریم، سود حسابداری شرکت ها افزایش می یابد و بنابراین قیمت سهام افزایش می یابد زیرا یک متغیر وابسته است. بنابراین چشم انداز رشد سود شرکت ها به دلیل تورم وجود دارد که دو عامل اصلی هستند که معتقدم در میان مدت باعث رشد بازار سرمایه می شود.

نرخ دلار و تاثیر مثبت بر شرکت های بورسی

وی ادامه داد: البته اگر به بازار ارز و کالا نگاه کنیم، می بینیم که قیمت اکثر کالاها هم اکنون بین 60 تا 70 هزار تن کاهش می یابد که نشان می دهد ظرفیت زیادی برای چنین جهشی قیمت وجود دارد. این به نوبه خود می تواند تأثیر مثبتی بر تعداد زیادی از شرکت های بورسی داشته باشد.

در پاسخ به این سوال که فکر می کنید مانند سال 99 افزایشی داشته باشیم و شاخص به 2 میلیون واحد برسد؟ شاخص کل بورس در نهایت در یک روز به 2 میلیون می رسد، رسیدن به این رقم زمان زیادی است. امسال وضعیت شاخص روند مثبتی خواهد داشت. اما نمی توانید عددی برای آن تعیین کنید.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: به دو دلیل نمی توان در سال جاری عددی را برای شاخص تعیین کرد. یکی اینکه نمی توانیم شوک های بازار را پیش بینی کنیم، کل اقتصاد دنیا در ارتعاشات و نوسانات شدید است و بازار سرمایه ایران 100 برابر نوسانات و ارتعاشات و شوک ها دارد.

بازار مدام دستکاری می شود

کهدی گفت: دلیل دوم این است که ما نمی توانیم دستکاری در بازار سهام را پیش بینی کنیم. بازار دائماً دستکاری می شود و بیان عدد را دشوار می کند. اما می توان پیش بینی کرد که امسال در شاخص کل روند مثبتی را شاهد باشیم و البته فکر نمی کنم به اندازه سال 99 رشد داشته باشیم.

حذف نوسانات به طور همزمان باعث حرفه ای شدن بازار و افزایش عمق بازار می شود

مدیرعامل آریاشام در پاسخ به این سوال که آیا قرار است دامنه تردید را از بین ببرید یا جزو مخالفان هستید؟ وی توضیح داد: تصور من این است که هر عاملی که عمق بازار را افزایش دهد تلاش مثبتی خواهد بود. حذف نوسانات به طور همزمان باعث حرفه ای شدن بازار و افزایش عمق بازار می شود.

مزایای حذف دامنه نوسان بر معایب آن بیشتر است

این کارشناس بازار سرمایه یادآور شد: البته حذف دامنه نوسانات با ریسک هایی همراه خواهد بود، به ویژه برای افرادی که حرفه ای نیستند یا افق سرمایه گذاری کوتاه مدتی دارند که این سرمایه گذاران می توانند با حذف دامنه نوسانات، تا حدودی ریسک کنند. اما کسی که در بازار بلند مدت فکر می کند و حرفه ای است مشکلی نخواهد داشت. بنابراین به طور کلی، من فکر می کنم که مزایای حذف دامنه نوسان از معایب آن بیشتر است.

خوان آخر؛ افزایش دامنه نوسان

از تیرماه سال گذشته تاکنون شاهد مصوبات متعدد در بازارسهام هستیم و هریک از این مصوبات مشکلاتی را برای بورس پدیدار ساخته است.

به گزارش خط بازار، از تیرماه سال گذشته تاکنون شاهد مصوبات متعدد در بازارسهام هستیم و هریک از این مصوبات مشکلاتی را برای بورس پدیدار ساخته است. یکی از مهم‌ترین مصوبات سازمان بورس که شاهد تغییر چندباره آن بودیم دامنه نوسان و حجم مبنا است و بازهم برای چندمین بار در لحظات پایانی روزیکشنبه با مصوبه جدید شورای عالی بورس تغییر کردند.

برای چندمین بار شاهد تغییر دامنه نوسان در بازارسرمایه هستیم و بسیاری از کارشناسان می‌گویند: مسوولان اقتصادی و بورسی کشور فکر می‌کنند تنها با تغییر دامنه نوسان وضعیت بورس تغییر می‌یابد درصورتی که اینچنین نیست و با تغییر دامنه نوسان و امثال آن شاهد افزایش بی‌اعتمادی‌ها در این بازار هستیم.

به‌طور کلی مشکلات بورس با مصوبات شبانه حل نمی‌شود و باید مشکلات به صورت اساسی در بازار حل شود. در حال حاضر دامنه نوسان در بورس‌های توسعه یافته جهان میان۲۰ تا ۳۰ است حتی در برخی بورس‌ها ۵۰درصد دیده می‌شود و بسیاری از بورس‌های دیگر این دامنه در محدوده ۱۰تا ۱۵درصد تعیین شده است؛ حتی برخی بورس‌های جهان در حال حذف دامنه نوسان و به کارگیری آن در مواقع اضطراری هستند.

بسیاری از تحلیلگران با تکیه بر شواهد تجربی و الگوی سایر کشور‌ها بر این باورند که برای از بین رفتن صف‌های خرید و فروش سهام که منجر به رفتار افراطی در شاخص بورس می‌شود دامنه نوسان باید حذف یا اصلاح شود.

اشاره آنها به این نکته است که دامنه نوسان ۵درصدی منجر به اختلال در معاملات و روند عرضه و تقاضا می‌شود و به‌دنبال آن بازار با صف‌های خریدو فروش مواجه می‌شود. با تشکیل صف‌های خریدوفروش هیجان در بورس گسترش می‌یابد و این موضوع روند‌های نزولی و صعودی بورس را تشدید می‌کند و در عین حال تلاطم را در شاخص بورس افزایش می‌دهد.

این استدلال به‌ویژه در ۵ماهه نخست سال قبل که شاخص بورس بی‌مهابا در حال رشد بود و ظرف کمتر از ۵‌ماه ۱.۵میلیون واحد رشد کرد بیشتر از گذشته تقویت شد. سال قبل بسیاری از سهامداران غیرحرفه‌ای صرفا با تکیه بر صف‌های خریدو فروش سهام وارد بازار سهام و بعد از آن به‌دنبال نزول بورس از مرداد‌ماه با زیان‌های سنگینی مواجه شدند.

در این میان برخی کارشناسان بورسی اعتقاد دارند ثبت بزرگ‌ترین ریزش بورس در سال جاری، نشان‌دهنده نبود اعتماد و بی‌توجهی بازار به جلسات و نشست‌های حمایتی است، از دید این افراد از ابتدای سال تاکنون نماگر بازار نزدیک به ۱۵۰ هزار واحد کاهش داشته است.

بنابراین بازگشت دامنه به حالت قبل نیز نمی‌تواند راهگشا باشد. بنابراین چه دامنه نوسان متقارن شود و چه به همین سبک و سیاق باقی بماند، تغییری در روند بازار ایجاد نمی‌کند. اما تحلیل‌گرانی نیز هستند که اعتقاد دارند برگشت دامنه نوسان می‌تواند بازار را متعادل و از حالت فرسایشی خارج کند. در این چارچوب با تعدیل سریع برخی سهم‌ها حداقل بازار از وضعیت کنونی خارج می‌شود و با محدودیت نقدشوندگی کمتری روبرو باشد

سیگنال دولت به بازار

سعید اسلامی، عضو شورای عالی بورس به علت ریزش اخیر شاخص بورس اشاره کرد و گفت: اکنون عوامل بسیار مهمی مانند مساله مذاکرات احیای برجام و انتخابات بر روند بازار موثر هستند و به‌شدت بازار را تحت تاثیر خود قرار داده‌اند.وی با بیان اینکه اکنون سهامداران در انتظار مشخص شدن موضوع برجام، مذاکرات آن و نیز انتخابات ریاست‌جمهوری ایران هستند، توضیح داد: نتیجه هر یک از آنها می‌تواند به‌شدت بر روند بازار تاثیرگذار باشند و این امر باعث شده است تا سهامداران در چنین وضعیتی احتیاط بیشتری را برای سرمایه‌گذاری در بورس و ورود سرمایه‌هایشان به این بازار در پیش بگیرند.

قفل بودن برخی از سهام در صف فروش ناشی از آن است که همه حجم معاملات بازار فقط بر روی چند نماد قرار گرفته است که این موضوع بر روند بازار تاثیرگذار بوده و سبب ایجاد هیجان و ریزش در معاملات بورس شده است.

عضو شورای عالی بورس تاکید کرد: تا زمانی که این چشم‌اندازها وضعیت بهتری را در بازار پیدا نکنند، نمی‌توان شاهد تاثیر مثبت اقدامات انجام شده از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار جهت بهبود وضعیت بازار باشیم. فعالان حاضر در بازار باید این موضوع را مدنظر داشته باشند، سیگنال مثبت داده شده به بازار نشان‌دهنده آن است که مجموعه دولت و حاکمیت به فکر بازار سرمایه هستند تا بتوانند هیجان‌های ایجاد شده در بازار را کاهش دهند.

این مقام مسوول با بیان اینکه اکنون مهم‌ترین مساله حاکم در بازار مذاکرات وین است، گفت: برای ارایه پیش‌بینی دقیق از این بازار در ابتدا باید دید که این مذاکرات چگونه پیش می‌روند، این موضوع باعث کاهش تعویق حذف دامنه نوسان قیمت ارز و ایجاد مسائل روانی در بازار شده است اما همچنان مشخص نیست که چه میزان گشایش به دنبال این موضوع صورت می‌گیرد.

وی با بیان اینکه همزمان با چنین وضعی در بازار، سیاست‌گذار که همان سازمان بورس و اوراق بهادار است باید به فکر سیاستی جدید برای افزایش نقدشوندگی بازار باشد، گفت: به دنبال این اتفاق باید فشار فروش از سهامی که از قدرت بنیادی خوبی برخوردارند و اصلاح شدیدی را تجربه کرده‌اند، برداشته شود تا از این طریق بتوان جانی دوباره را از طریق این سهام به بازار بخشید.

نتیجه برخی از مصوبات مانند تزریق نقدینگی از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه یا انتشار اوراق تبعی از طریق صندوق توسعه بازار سرمایه با تاثیر مثبت در کوتاه‌ترین زمان ممکن بعد از اجرا همراه خواهندبود اما برخی دیگر از این مصوبات در بلندمدت تاثیر خود را در بازار نشان خواهند داد.

اسلامی بیدگلی با اشاره به اینکه بازار می‌تواند تا پایان سال بازدهی بهتری را نسبت به سایر بازارها داشته باشد، گفت: این موضوع باید مدنظر باشد که نیمی از معاملات بازار در سال جاری در اختیار دولت بعدی قرار داد که باید دید چه عکس العمل‌هایی را نسبت به بازار نشان می‌دهند، زیرا صحبت‌های مطرح شده از افراد کاندیداهای بالقوه و بالفعل ریاست‌جمهوری همیشه در بازار با تاثیر همراه بوده‌اند.

اکنون دو ماه از سال ۱۴۰۰ گذشته، اما بازار با بازدهی چندان معقولی همراه نبوده است که امیدواریم با اتخاذ سیاست‌های مناسب بتوانیم شاهد روزهای بهتری در بازار باشیم.وی ادامه داد: اکنون دیگر سهامداران به توصیه‌های ارایه شده در بازار توجه نمی‌کنند زیرا به حدی نوسانات اقتصادی ایجاد شده در کشور زیاد است که سهامداران به دنبال مکانی برای حفظ سرمایه‌های خود هستند.

سهامدارانی که وارد بازار می‌شوند اگر دید بلندمدتی در بازار نداشته باشند دایم تحت تاثیر تنش‌های موجود در بازار قرار می‌گیرند و به دنبال رفتارهای هیجانی ایجاد شده در بازار از خود واکنش نشان می‌دهند که بازار از این اقدامات هیجانی تاثیر می‌پذیرد و روندی غیر معقول را در پیش می‌گیرد.

عضو شورای عالی بورس افزود: تحقیقات نشان می‌دهد که در دوره‌های ۱۰ ساله، بازار سرمایه بیش از دیگر بازارها بازدهی مثبت داشته و سودآوری در اختیار سهامداران قرار داده است، اکنون هم سرمایه‌گذاران با افق بلندمدت می‌توانند بازدهی بیشتری را نسبت به سایر بازارها به دست آورند.

اسلامی بیدگلی ادامه داد: پیشنهادهای سازمان بورس و اوراق بهادار سیگنالی است که از سوی دولت، به منظور حمایت از بازار سرمایه صادر شده و مجموعه دولت و حاکمیت که تجلی اقتصادی آن، جلسه سران قوا است، با تصویب بسته ۳+۷ به صورت عملی نشان دادند سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی همسو با بازار سرمایه و در مسیر رشد آن است.

این سیگنال باید از طرف همه ارکان بازار نیز ارسال و همزمان باید بندهای بسته سیاستی۳+۷ اجرا شود.

این کارشناس بازارسرمایه ادامه داد: نکته مهم این است که دولت بر اساس این بسته، از درآمدهای مالیاتی خود گذشته یا آن را به تعویق انداخته و تا زمانی که بازار به نقدینگی نیاز داشته باشد، منابع از بازار خارج نمی‌شود.

باید توجه داشت که موضوع مالیات اهمیت زیادی برای همه دولت‌ها دارد و این موضوع که دولت، وصول بخش عمده‌ای از درآمد خود را به تعویق انداخته، به معنای اهمیت بالای بازار سرمایه است. با این مصوبه جریان نقدی کمتری از شرکت‌ها خارج می‌شود و این امر توسعه، افزایش درآمد و سودآوری شرکت‌ها و در نهایت افزایش قیمت سهام را به همراه دارد.

اسلامی بیدگلی در نهایت گفت: البته در کنار اجرای این بسته، قیمت‌گذاری دستوری کالا‌ها، قیمت خوراک پتروشیمی‌ها، نرخ ارز و نرخ بهره بانکی از مسائل مهمی هستند که باید در بلندمدت به آنها پرداخته شود و در شرایط فعلی باید روی اصلاح برخی ریزساختارها هم تمرکز کنیم.لازم به ذکر است که هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار در جلسه عصرگاهی روز یکشنبه مورخ ۱۹ اردیبهشت۱۴۰۰؛ با توجه به مصوبه شورای عالی بورس مبنی بر افزایش تدریجی وپیرو مطالعات صورت گرفته؛ در خصوص متقارن‌سازی دامنه در همین مقطع و سپس افزایش تدریجی دامنه به صورت متقارن تصمیم گرفت.

از همین رو دامنه نوسان به جای مثبت ومنفی ۶ و ۴ به مثبت و منفی۵ تغییریافت و درآینده با رصد شرایط بازار نسبت به افزایش دامنه اقدام خواهد شد. همچنین در خصوص دامنه نوسان و حجم مبنا در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران مقرر شد از روز شنبه مورخ ۲۵/۰۲/۱۴۰۰؛ حداقل ارزش مبنا در حجم مبنا برای تمامی نمادهای معاملاتی سهام بورس اوراق بهادارتهران، بازار اول و دوم فرابورس ایران به ۱۵ میلیارد ریال و همچنین این مقدار در خصوص بازار پایه تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب۱۰ میلیارد، ۵ میلیارد و ۲.۵ میلیارد تغییر یابد.

بهترین گزینه برای بهبود وضعیت بازار سهام

مدیرعامل فرابورس ایران گفت: ممکن است زمانی اعلام شود که برای بهبود وضعیت بازار سرمایه، دامنه نوسان حذف شود یا دامنه نوسان ۱۰ درصدی وجود داشته باشد، که بین این دو، گزینه حذف دامنه نوسان را انتخاب می‌کنم.

– ایرنا نوشت: بازار سرمایه سال ۹۹ را با صعود پرشتاب قیمت‌ها در بازار سهام آغاز کرد و در مردادماه شاخص کل بورس تهران به اوج خود یعنی بیش از دو میلیون واحد رسید، در این مدت بالغ بر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی به این بازار وارد شد، در ادامه معاملات این بازار، شاخص بورس با ریزش عمومی قیمت سهام در بسیاری از صنایع از اوج تاریخی خود فاصله گرفت و در آخرین روز کاری این سال در سطوح بالای یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد ایستاد.

خبرگزاری ایرنا در گفت و گویی تفصیلی با مدیرعامل فرابورس ایران به بررسی علل افت و خیز بازار سهام در سالی که گذشت پرداخت و عوامل موثر بر صعود و نزول قیمت‌ها در این سال را مورد بحث و بررسی قرار داد.

«امیر هامونی» درباره علل و عوامل افت و خیز معاملات بازار سهام در بورس و فرابورس و نوسانات شاخص کل در سال ۹۹ گفت: اظهارنظر درباره این موضوع نیازمند بررسی وضعیت بازار در سال ۹۸ است، در اسفند سال ۹۷ و ابتدای سال ۹۸ با برخی اتفاقات غیرمترقبه و بروز حوادث طبیعی مانند سیل در شمال و جنوب ایران، زلزله کرمانشاه و کرمان روبه‌رو شدیم، همچنین در کنار آن شیوع ویروس کرونا در انتهای سال ۹۸ باعث شد تا نیاز به تامین مالی مورد توجه قرار گیرد.

کریدور نرخ سود بانکی قابل اصلاح است

هامونی با بیان اینکه نرخ سود بازار بین‌بانکی از اواخر سال ۱۳۹۸ به دلیل افزایش نقدینگی ناشی از کرونا روندی نزولی را آغاز کرد، خاطرنشان کرد: این موضوع نشان‌دهنده افزایش نقدینگی در بازار بود که باعث شد تا بانک‌ها حاضر شوند با نرخ کمی یکدیگر را تامین مالی کنند و بازار سهام با قدرت بسیار بیشتر به روند صعودی خود ادامه دهد.

مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه بانک مرکزی تاکنون در کنترل نرخ سود بانکی موفق عمل کرده است و فرابورس ذینفع تصمیم‌گیری‌های اتخاذ شده و انجام اقدامات جدید از سوی بانک مرکزی است، افزود: اکنون نرخ سود بین‌بانکی حدود ۲۰ درصد است، بانک مرکزی در تلاش است تا برخی از اقدامات مانند عملیات بازار باز و بازخریداوراق مالی اسلامی را به سرانجام برساند.

وی با بیان اینکه نرخ سود بانکی اکنون بین ۱۴ تا ۲۲ درصد است و کریدور نرخ سود بانکی قابل اصلاح است، اظهار داشت: با بهینه کردن نرخ سود بانکی و با دست یافتن به نرخ قابل اتکا و کاهش نوسان در سایر بازار‌ها می‌توان ریشه مسائل ایجادشده در بازار‌های سرمایه‌گذاری را برطرف کرد.

ورود بالغ‌بر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی به بورس

هامونی خاطرنشان کرد: بازار که از مردادماه وارد مدار نزولی شد ناشی از کاهش ورود نقدینگی بود و دیگر از آن زمان به بعد نقدینگی چندانی به این بازار وارد نشد.

به گفته مدیرعامل فرابورس ایران شاید بتوان با دامنه نوسان و دیگر اقدامات به کارگرفته شده سرعت رشد و افت شاخص بورس را کاهش و افزایش داد، اما نباید ریشه این موضوع را فراموش کرد، زیرا ریشه و دلیل افت‌وخیز‌ها مربوط به جای دیگر است و خارج از حیطه اختیارات بازار سرمایه و سازمان بورس قرار دارد.

وی به میزان نقدینگی وارد شده به بازار سهام اشاره کرد و گفت: از ابتدای سال که بازار در مدار صعودی پرشتاب قرار داشت تا مردادماه که شاخص بورس وارد مدار نزولی شد بالغ بر ۱۲۰ هزار میلیارد تومان وارد بازار شد.

علت اصلی ریزش بورس چیست؟

هامونی در پاسخ به این سوال که آیا دولت مقصر اصلی ریزش شاخص بورس در بازار است یا خیر گفت: برای پاسخ به این سوال باید نکاتی را در نظر گرفت مبنی بر اینکه آیا دولت با قصد و نیت قبلی و با هدف دستکاری قیمت به دنبال روند صعودی بازار بوده است؟ آیا دولت به دنبال این بوده است تا بعد از افزایش غافلگیرکننده قیمت‌ها سهام خود را بفروشد و از این بازار خارج شود؟ آیا دولت چنین نگاه سفته‌بازانه‌ای را به بازار سهام داشته است؟

مدیرعامل شرکت تعویق حذف دامنه نوسان تعویق حذف دامنه نوسان فرابورس ایران اظهار داشت: دولت به هیچ عنوان به دنبال هیچ‌یک از این مسائلی که مطرح‌شده است نبود، یکی از مشکلاتی که بازار را به این روز انداخت و باعث اصلاح و کاهش شدید قیمت سهام شرکت‌ها شد، برنامه‌های بهینه ناسازگار بود که بازار را از مسیر صعودی خود بازگرداند.

وی اظهار داشت: در کشور برخی از دستگاه‌های اقتصادی که بر سود شرکت‌های بورسی تاثیرگذار هستند دارای یک ناسازگاری با یکدیگر هستند که باعث تغییر مسیر معاملات بورس در بازار شدند، در حالی که ممکن است برنامه آن‌ها در بین مجموعه خود هماهنگ و دارای تاثیر مثبت در عملکرد آن‌ها باشد.

مدیرعامل فرابورس ایران با تاکید بر اینکه نمی‌توان اعلام کرد که دولت با هدف و برنامه‌ریزی قبلی وارد این بازار شده است و این موضوع را به صورت تلویحی در بازار رد می‌کنم، گفت: دولت به هیچ عنوان در بازار هدف سفته بازانه‌ای را نداشته و ندارد، زیرا قرار نیست دولت برای دو روز در این بازار بماند، کسب درآمد کند و در انتها از این بازار خارج شود.

هامونی با بیان اینکه دولت امسال بخشی از کسری بودجه تعویق حذف دامنه نوسان خود را از طریق اخذ مالیات و بخش دیگر را از اوراق در فرابورس تامین مالی کرده است، گفت: دولت با نگاه درستی اقدام به ورود در بازار سرمایه کرده است؛ چرا که تامین مالی از طریق اوراق راه‌حل بهینه و دقیق‌تری نسبت به تامین مالی از طریق انتشار پول است.

کسب درآمد ۱۹ هزار میلیارد تومانی دولت از صندوق‌های دارا یکم و پالایش یکم

به گفته مدیرعامل فرابورس ایران مجموع پولی که دولت از این بازار و از طریق دارا یکم و پالایش یکم کسب کرد، مبلغ چندان قابل‌توجهی نیست.

وی به کسب درآمد ۱۹ هزار میلیارد تومانی دولت از طریق صندوق‌های ETF اشاره کرد و افزود: این رقم شامل تقریبا ٦ هزار میلیارد تومان برای دارا یکم و ۱۳ هزار میلیارد تومان برای پالایش یکم می‌شود، این در حالی است که دولت از ابتدای سال در فرابورس از طریق اوراق مرابحه و اسناد خزانهبالغ‌بر۱۸۳هزار میلیارد تومان تامین مالی کرده است، پس چطور این امکان وجود دارد که بخواهد برای حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان خود را بدنام کند و به صورت عامدانه بورس را صعودی و در انتها بازار را با چنین شتابی نزولی کند.

هامونی با بیان اینکه وجود چنین منطقی ضعیف است و به هیچ عنوان با واقعیات جور درنمی‌آید، افزود: ریزش بورس ناشی از اتفاقات اخیر بوده است، مسئولان باید پای مردمی کردن اقتصاد بایستند.

مدیرعامل شرکت فرابورس ایران تاکید کرد: گاهی ممکن است مشکلاتی به صورت ناخواسته در کشور رخ دهد که در بورس اثر منفی بگذارد، بهتر است دولت آن‌ها را در هیات دولت برطرف کند تا دستگاه‌ها با هماهنگی یکدیگر به فعالیت بپردازند.

دولت مخالف قیمت‌گذاری دستوری است

مدیرعامل شرکت فرابورس ایران به مطرح شدن قیمت‌گذاری دستوری اشاره کرد و گفت: به کار گرفتن این اقدام فقط باعث ایجاد رانت برای سفته‌بازان می‌شود، این موضوع باید مدنظر قرار گیرد که قیمت‌ها فقط باید از طریق بازار تعیین شوند.

هامونی با بیان اینکه با قیمت‌گذاری دستوری علاوه بر ایجاد رانت برای سفته‌بازان، زمینه به دست آوردن رانت اطلاعاتی برای برخی از سهامداران فراهم می‌شود تا به دستگاه‌های مزبور دسترسی پیدا کنند، خاطرنشان کرد: مکانیزم قیمت بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، برای مثال با تعیین قیمت کالا در بورس کالا و برق در بورس انرژی رانت اطلاعاتی خودبه‌خود از بین می‌رود و می‌توان شاهد ایجاد شفافیت در انجام معاملات باشیم.

مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه باکشف قیمت‌ها از طریق عرضه و تقاضا زمینه پیش‌بینی‌پذیر شدن معاملات و رقابت‌پذیری بازار فراهم می‌شود و در این صورت بازار تحلیل‌پذیر خواهد شد، گفت: با رقابت‌پذیری بازار‌ها به طور حتم قیمت‌ها به قیمت‌های واقعی نزدیک‌تر و یارانه‌ها هدفمندتر خواهد شد که این موضوع زمینه اصلاح الگوی مصرف را فراهم و مسئله کسری بودجه دولت را برطرف می‌کند.

وی اظهار داشت: با رقابت‌پذیر شدن اقتصاد، قیمت‌ها از حالت دستوری خارج می‌شوند و بازار رقابتی‌تر عمل خواهد کرد، در نهایت با مدیریت کسری بودجه دولت، زمینه کنترل تورم نیز فراهم خواهد شد.

وی با بیان اینکه هماهنگی‌های خوبی بین بورس و بانک مرکزی برای بهبود وضعیت بازار صورت گرفت تا بتوان شاهد بازگشت دوباره روند صعودی به بازار باشیم، گفت: دولت خود مخالف قیمت‌گذاری دستوری بود و از مواضع اعلام شده کوتاه آمد که این موضوع خود نوعی موفقیت و برای اقتصاد مردمی نوعی دستاورد محسوب می‌شود.

انجام حمایت حقوقی از بازار تا یک ماه

هامونی به حمایت حقوقی‌ها از بازار اشاره کرد و افزود: زمانی که وعده حمایت حقوقی‌ها از بازار داده شد قرار بر کاهش نرخ دلار تا ۱۵ هزار تومان یا تصمیم‌گیری برای قیمت‌گذاری دستوری فولاد و خودرو نبود، چنین صحبت‌هایی به شدت روند بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.

مدیرعامل فرابورس ایران به تلاش‌های صورت گرفته برای بازگرداندن رشد به بازار سهام اشاره کرد و افزود: هر آنچه که در توان وزارت امور اقتصادی و دارایی، شورای عالی بورس و سازمان بورس بود انجام شد تا بورس به روند صعودی خود بازگردد.

وی اظهار داشت: از بازارگردانی گرفته تا تغییر ریزساختار‌ها و مذاکره با حقوقی‌ها برای بهبود وضعیت بازار انجام شد، در واقع اقداماتی را که مسئولان در بازار سرمایه می‌توانستند انجام دهند تا روند بازار بهتر شود صورت گرفت، اما اقدامات به کار گرفته شده با نتیجه مثبت همراه نبودو متغیر‌های کلان دیگری نیز در این روند اثرگذار بودند.

هامونی با بیان اینکه از زمانی که وعده حمایت حقوقی‌ها داده شد تا یک ماه، حقوقی‌ها هر روز صبح با هماهنگی شرکت بورس تهران و سازمان بورس از بازار حمایت کردند، گفت: با این اقدام وضعیت بازار بهتر و روند معاملات ثبات پیدا کرد، اما بعد از ایجاد برخی از ناهماهنگی‌ها که به آن اشاره کردم، روند بازار تغییر کرد و دیگر شاهد تاثیر مثبت حمایت حقوقی‌ها از بازار نبودیم.

مدیرعامل فرابورس ایران با بیان اینکه ما نمی‌توانستیم به نمایندگی از همه ارگان‌ها اعلام کنیم بازار باید مثبت شود، افزود: زمانی تعویق حذف دامنه نوسان که امکان فروش سهام عدالت در بازار فراهم شد، در مذاکرات انجام شده با بانک مرکزی اعلام کردیم که بهتر است برای بهبود وضعیت بازار کارت اعتباری سهام عدالت اعطا شود تا از این طریق فشار فروش در بازار کاسته شود، اکنون نهایی شدن اجرای این اتفاق در حال انجام است و زیرساخت‌های لازم برای آن فراهم شده است.

افزایش فرصت تحلیل در بازار سهام با وجود دامنه نوسان

هامونی به تصمیم اتخاذ شده از سوی شورای عالی بورس برای تغییر دامنه نوسان و تاثیر آن در روند معاملات بازار اشاره کرد و گفت: بحث ریزساختار‌ها مانند تغییر دامنه نوسان می‌تواند به لحاظ روانشناسی تا حدی کنترل و کمک‌کننده به بازار باشد، زیرا مردم از این طریق تصور می‌کنند که سهام آن‌ها در جهت روند صعودی با رشد زیادی همراه می‌شود و در جهت منفی کمتر افت خواهد کرد.

مدیرعامل فرابورس ایران با اشاره به اینکه قیمت‌گذاری سهام از طریق تحلیل بنیادی صورت می‌گیرد، اظهار داشت: بهتر است این موضوع مدنظر قرار گیرد که در تحلیل‌های صورت گرفته در بازار برای خرید سهام باید بنیاد اقتصاد در نظر گرفته شود و از این رو باید مدنظر داشت که تغییر ریزساختار‌ها فقط فرصت تحلیل و بررسی سهام را به مردم می‌دهند.

هامونی اظهار داشت: عوامل بنیادین حاکم بر صنایع مختلف باید با برنامه‌های بهینه و سازگارهمراه باشد و رئیس فعلی سازمان بورس اکنون به دنبال این اقدام است.

مدیرعامل فرابورس ایران در ادامه به برداشته شدن دامنه نوسان در معاملات بورس تاکید کرد و افزود: به لحاظ کارشناسی مدافع برداشته شدن دامنه نوسان هستم، اما این اقدام باید در شرایط خاص رخ دهد تا فرصت بیشتری را به مردم برای تحلیل بدهد.

وی با بیان اینکه در مورد باز شدن یا حذف دامنه نوسان باید دو نکته مدنظر قرار گیرد، اظهار داشت: ممکن است در زمانی اعلام شود که برای بهبود وضعیت بازار دامنه نوسان حذف شود یا دامنه نوسان وجود داشته باشد، اما میزان نوسان آن به ۱۰ درصد افزایش پیدا کند در این زمان و بین دو گزینه موجود، برداشته شدن دامنه نوسان را انتخاب می‌کنم.

هامونی خاطرنشان کرد: تا مدت‌زمانی در «تابلو ج بازار پایه» دامنه نوسان وجود نداشت، اما «تابلو ب» با دامنه نوسان ۱۰درصدی همراه بود، تحت این شرایط «تابلو ب» که دارای محدودیت نوسان بود نوسان بیشتری را نسبت به «تابلو ج» تجربه کرد که هیچ دامنه نوسانی را نداشت.

به اعتقاد مدیرعامل فرابورس ایران برداشته شدن دامنه نوسان بورس به عنوان اقدامی مثبت تلقی می‌شود که می‌تواند باعث ایجاد نظم بخشیدن در معاملات این بازار شود، اما موکدا این امر باید با برنامه‌ریزی و در نظر گرفتن تدابیر ویژه صورت بگیرد.

افق برنامه‌ریزی سهامداران در بازار سرمایه

وی در ادامه این گفتگو سهامداران را مورد خطاب قرار داد و به آن‌ها توصیه کرد: سهامداران اگر از آموزش لازم برای سرمایه‌گذاری در بورس برخوردارند می‌توانند به صورت مستقیم سرمایه‌های خود را وارد این بازار کنند، اما اگر از اطلاعات لازم برخوردار نیستند و فقط به منظور سرمایه‌گذاری در بازاری شفاف به دنبال سرمایه‌گذاری در این بازار هستند، ورود مستقیم آن‌ها به این بازار مضر است و ضرر و زیان حتمی این افراد را به دنبال خواهد شد.

هامونی با تاکید بر اینکه افق برنامه‌ریزی سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از دیگر عوامل اثرگذار در معاملات بورس است، گفت: در ابتدا باید مشخص شود که سهامداران در این بازار به دنبال سرمایه‌گذاری یک ماهه یا سرمایه‌گذاری بلندمدت هستند، زیرا پرتفوی این افراد باید متفاوت و متناسب با افق سرمایه‌گذاری آن‌ها باشد.

مدیرعامل فرابورس ایران درجه ریسک‌پذیری و ریسک‌گریزی برای سرمایه‌گذاری در بورس را موضوعی بااهمیت در این بازار دانست و افزود: برای دو فرد با پس‌انداز، افق برنامه‌ریزی و با میزان سواد مالی یکسان، اما با دو درجه ریسک‌گریزی متفاوت باید دو روش مختلف نیز برای سرمایه‌گذاریآن‌ها در بورس در نظر گرفت.

هامونی با اشاره به روند معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ گفت: نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی را از وضعیت بازار برای سال آینده ارائه داد، اما این موضوع باید مدنظر قرار گیرد که زمانی که بورس ایران مردمی باشد، اقتصاد ایران بسیار بهتر خواهد شد.